. Πολλοί στην Ευρώπη ανησυχούν ότι αυτό ίσως να πυροδοτήσει ένα νέο κύμα προσφύγων, από την ίδια την Τουρκία, γράφει το Spiegel.

Δημοσίευμα του γερμανικού περιοδικού αναφέρει ότι σύμφωνα με πληροφορίες την Τετάρτη η Κομισιόν αναμένεται να αποφασίζει για το θέμα της απελευθέρωσης βίζας, με πολλά να «δείχνουν» ότι θα κρίνει υπέρ της Αγκυρας.

«Εχουμε φέρει αποτελέσματα. Ο αριθμός των προσφύγων μειώθηκε και τώρα περιμένουμε η ΕΕ να υλοποιήσει τις δεσμεύσεις της και να προχωρήσει η απελευθέρωση της βίζας», είπε ο Αχμέτ Νταβούτογλου στην πρόσφατη συνάντηση που είχε με την Ανγκελα Μέρκελ, τον Ντόναλντ Τουσκ και τον Φρανς Τίμερμανς, στην Τουρκία, όταν του επισημάνθηκε ότι η Κομισιόν πρέπει να αποδείξει πως η Τουρκία πληρεί όλες τις προϋποθέσεις.

Η λογική της Αγκυρας είναι απλή, γράφει το Spiegel. Με δεδομένο ότι η Τουρκία επιλύει το πρόβλημα του προσφυγικής κρίσης για την Ευρώπη, οι 79 εκατ. κάτοικοι της χώρας πρέπει να μπορούν να ταξιδεύουν στην ΕΕ χωρίς βίζα, ακόμη και αν η Αγκυρα δεν έχει ικανοποιήσει και τους 72 όρους που θέτουν οι Βρυξέλλες. Αυτό είναι το «λάφυρο». Η Ευρώπη πρέπει να κάνει τα στραβά μάτια.

Και είναι πιθανό να το κάνει, συνεχίζει το γερμανικό περιοδικό, αναφερόμενο στο γεγονός ότι το θέμα θα εξεταστεί στην Τετάρτη, όπου «πολλά δείχνουν ότι οι αξιωματούχοι της ΕΕ θα αποφασίσουν υπέρ της απελευθέρωσης βίζας». Την περασμένη Τετάρτη, τα μέλη της Κομισιόν συμφώνησαν ότι αν η Τουρκία εκπληρώσει όσους περισσότερους από τους 72 όρους γίνεται, από εκείνη τη στιγμή μέχρι την επόμενη συνάντηση, τότε θα κάνουν ευνοϊκή σύσταση.

Σύμφωνα με πηγή του Spiegel, που έχει γνώση της διαδικασίας, οι όροι που θα εκκρεμούν θα πρέπει να είναι μονοψήφιος αριθμός. Μέχρι τώρα, η Τουρκία έχει εφαρμόσει περίπου 50 από τις απαιτήσεις.

Η συμφωνία με την Τουρκία προβλέπει ότι πρέπει να έχει ολοκληρωθεί η απελευθέρωση της βίζας έως τα τέλη Ιουνίου. Αν προχωρήσει, θα είναι η πρώτη φορά που η ΕΕ έχει κάνει τέτοια πρόταση, χωρίς να απαιτεί να έχουν εκπληρωθεί πρώτα όλοι οι όροι.

«Με άλλα λόγια, στην πραγματικότητα παρέχεται ανοχή στην Τουρκία, παρά τους ισχυρισμούς περί του αντιθέτου. Τον Μάρτιο, η Μέρκελ είχε διαβεβαιώσει ότι ”Οι Τούρκοι πρέπει να υλοποιήσουν όλους τους όρους. Δεν θα υπάρξουν εξαιρέσεις. Ο Ζαν Κλοντ Γιούνκερ την ακολούθησε τον Απρίλιο λέγοντας ότι τα κριτήρια δεν μπορούν να αποδυναμωθούν στην περίπτωση της Τουρκίας», θυμίζει το Spiegel.

Για τον Ταγίπ Ερντογάν, συνεχίζει το δημοσίευμα, τα ταξίδια δίχως βίζα είναι το μεγάλο λάφυρο. Για να το διασφαλίσει, απείλησε ακόμη ότι θα αφήσει τη συμφωνία με την ΕΕ για τους πρόσφυγες να καταρρεύσει, εννοώντας ότι η Τουρκία δεν θα τους εμποδίζει πλέον να κάνουν το ταξίδι προς την Ελλάδα και την ΕΕ. Εδωσε στην Ευρώπη μία επιλογή: είτε τους πρόσφυγες, είτε η απελευθέρωση της βίζα.

Ομως, είναι μία κίνηση που μπορεί να προκαλέσει αντιδράσεις στην Ευρώπη και να διαταράξει την εσωτερική πολιτική σκηνή της Γερμανίας. Πολλοί Ευρωπαίοι ηγέτες φοβούνται ότι οι παραχωρήσεις προς την Τουρκία θα μπορούσαν να αποτελέσουν «όπλο» στα χέρια των ακροδεξιών. Το AfD στη Γερμανία, το FPÖ στην Αυστρία και το Εθνικό Μέτωπο στη Γαλλία θα μπορούσαν να εκμεταλλευθούν το θέμα για να ενισχύσουν το αίσθημα ενάντια στους μουσουλμάνους επισκέπτες από την Τουρκία.

Ο ίδιος ο Ερντογάν, αναφέρει το Spiegel, βλέπει τη διαμάχη για την απελευθέρωση της βίζας ως μία δοκιμή για τη δική του εξουσία. Και είναι σίγουρος ότι έχει καλύτερα φύλλα σε αυτό το παιχνίδι πόκερ, από ότι η Μέρκελ και η ΕΕ. «Η ΕΕ χρειάζεται την Τουρκία περισσότερο από ότι η Τουρκία χρειάζεται την Ευρωπαϊκή Ενωση», είπε εξάλλου στην Αγκυρα πριν από μερικές ημέρες.

Για χρόνια, η ΕΕ αντιμετώπιζε την Τουρκία ως ικέτη. Και τώρα ο Ερντογάν εκμεταλλεύεται την ευκαιρία του για να παιδέψει τους Ευρωπαίους ηγέτες, την Μέρκελ πρώτα και κύρια. Υπάρχουν πολλά παραδείγματα. Στη Δρέσδη, ο διευθυντής της Συμφωνικής Ορχήστρας δήλωσε ότι η αποστολή της Τουρκίας της ΕΕ προσπάθησε να εμποδίσει συναυλία που προγραμματιζόταν για τα 100 χρόνια της Γενοκτονίας των Αρμενίων.

Υπάρχει βέβαια και η περίπτωση του Γερμανού κωμικού, Γιαν Μπέμερμαν, ο οποίος διώκεται γιατί προσέβαλε τον Ερντογάν. Και τέλος η μάχη του Τούρκου προέδρου κατά των δημοσιογράφων που του ασκούν κριτική. Το τελευταίο διάστημα, δεν επετράπη η είσοδος στην Τουρκία σε αρκετούς ξένους δημοσιογράφους.

Ολα αυτά τα περιστατικά, σχολιάζει το Spiegel, δείχνουν ότι ο Ερντογάν δεν είναι έτοιμος να προσαρμοστεί στα ευρωπαϊκά στάνταρντ. Και μετά από όλα αυτά, ο πρόεδρος του τουρκικού κοινοβουλίου, έκανε έκκληση για ένα ισλαμικό σύνταγμα.

«Το ερώτημα τώρα είναι πόσο μακριά είναι πρόθυμη να προχωρήσει η Ευρώπη την απάρνηση του εαυτού της. Είναι πιθανόν η Κομισιόν να δώσει απάντηση σε αυτό την επόμενη εβδομάδα», γράφει το γερμανικό περιοδικό. «Δεν είναι δυνατό η Τουρκία να εκπληρώσει τα κριτήρια 100%. Το ξέρουμε αυτό», είπε Γερμανός αξιωματούχος, με γνώση των διαπραγματεύσεων.

Η κατάσταση, συμπλήρωσε, τελικά δεν θα είναι άσπρο-μαύρο. Θα είναι γκρι. «Είναι όπως όταν λες στα παιδιά σου ότι θα τα πας διακοπές αν πάρουν σε όλα ”Α”. Θα ακυρώσεις τις διακοπές αν πάρουν ένα ”Β”;», είπε άλλος Ευρωπαίος αξιωματούχος.

Υπάρχουν και χειρότεροι «βαθμοί» από το «Β» όμως στον έλεγχο της Τουρκίας. Ενα από τα ζητήματα τριβής είναι ο αντιτρομοκρατικός νόμος της, ο οποίος επιτρέπει στον Ερντογάν να κυνηγήσει όποιον αποφασίσει ο ίδιος να χαρακτηρίσει τρομοκράτη, ακόμη και τους δημοσιογράφους που του ασκούν κριτική. Κάποιοι εντός της Κομισιόν πιστεύουν ότι αυτός ο νόμος δίνει λευκή επιταγή στις τουρκικές αρχές ασφαλείας, να κάνουν ότι θέλουν. Επίσης, στοιχεία του τουρκικού δικαίου δεν είναι συμβατά με την Ευρωπαϊκή Συνθήκη για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα.

Μέσα σε όλα αυτά, αξιωματούχοι του υπουργείου Εσωτερικών του Βερολίνου φοβούνται ότι η απελευθέρωση της βίζας θα οδηγήσει σε τεράστια αύξηση των Κούρδων που κάνουν αίτηση για άσυλο στη Γερμανία. Η νέα κατάσταση θα τους επιτρέπει να μπουν σε μία πτήση για τη χώρα, ως τουρίστες και μετά να ζητήσουν για άσυλο, με πολλούς από αυτούς να έχουν πολλές ελπίδες για να το εξασφαλίσουν.

Ηδη υπάρχουν 11.000 Τούρκοι που ζουν στη Γερμανία με άσυλο, εξαιτίας των διώξεων που υπόκεινται στην πατρίδα τους. Αν ο Ερντογάν συνεχίσει να κλιμακώνει την ένταση με τους Κούρδους στα νοτιοανατολικά της Τουρκίας, αυτός ο αριθμός θα ανέβει ακόμη περισσότερο.

Ευρωπαϊκό σχέδιο

Παρά τις αμφιβολίες που έχουν διατυπωθεί δημόσια σε μερικές ευρωπαϊκές χώρες, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή μέσα στην εβδομάδα θα προωθήσει ένα σχέδιο για τη χορήγηση στους Τούρκους πολίτες καθεστώτος διακίνησης ελεύθερου βίζας. Η εξέλιξη αυτή, έχει χαρακτήρα επιβράβευσης της Τουρκίας από την ΕΕ, για την προσπάθεια μείωσης της ροής των παράνομων μεταναστών και προσφύγων προς την Ευρώπη.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναμένεται ν’ ανακοινώσει την Τετάρτη ότι η Τουρκία έχει με την ευρεία έννοια εκπληρώσει τα κριτήρια για την απελευθέρωση της βίζας, καθώς ολοκληρώνονται οι τελευταίες νομικές λεπτομέρειες. Παράλληλα, θα ζητήσει από τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να εγκρίνουν την απόφαση αυτή, μέχρι το τέλος Ιουνίου, σύμφωνα με ευρωπαϊκές πηγές.

«Δεν έχουμε μειώσει τις απαιτήσεις μας. Η Τουρκία έχει αναβαθμίσει το ρόλο της» δήλωσε υψηλόβαθμος Ευρωπαίος αξιωματούχος που έχει γνώση των διαπραγματεύσεων.

Η πολιτική πραγματικότητα είναι ότι οι Βρυξέλλες δε μπορούν να πουν «όχι» και να θέσουν σε κίνδυνο την εφαρμογή της συμφωνίας του Μαρτίου μεταξύ 18 ευρωπαϊκών χωρών και της Τουρκίας, η οποία άλλαξε τα δεδομένα στη μεταναστευτική κρίση που αντιμετωπίζει η Ευρώπη, τόνισε ο ίδιος αξιωματούχος.

Έτσι σε εύλογο χρόνο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα παρουσιάσει ένα πακέτο που θα εξυπηρετεί τις ανάγκες όλων των εμπλεκόμενων πλευρών, συμπλήρωσε ο ίδιος.