Η συγκεκριμένη εκδήλωση πέρα από τον ισχυρό επικοινωνιακό της χαρακτήρα, προσφέρει μιας πρώτης τάξεως ευκαιρία στην ελληνοαμερικανική κοινότητα για να μεταφέρει μηνύματα στην αμερικανική πολιτική ηγεσία.
Ο Πρόεδρος Μπάιντεν εμφανίστηκε καταχειροκροτούμενος στην αίθουσα μαζί με τον Αρχιεπίσκοπο Αμερικής κ. Ελπιδοφόρο. Λίγο νωρίτερα, οι δύο πλευρές είχαν κατ’ ιδίαν συνάντηση, στην οποία ο Αρχιεπίσκοπος φέρεται να ζήτησε τη στήριξη των ΗΠΑ για τη διασφάλιση των θρησκευτικών ελευθεριών του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Σύμφωνα με πληροφορίες, ο Αρχιεπίσκοπος χαρακτήρισε ελπιδοφόρα τη μεταστροφή του κλίματος που παρατηρείται στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, εκφράζοντας την πεποίθηση ότι αυτή η αναθέρμανση πρέπει να αποτελέσει την αφετηρία για την απομάκρυνση των τουρκικών στρατευμάτων και τον τερματισμό της παράνομης κατοχής στην Κύπρο.
Στην εκδήλωση τον Πρόεδρο Μπάιντεν συνόδευε η αδελφή του Βάλερι, η οποία διατηρεί στενή σχέση με την Ελλάδα και μάλιστα είχε παραβρεθεί το προηγούμενο βράδυ στο κλειστό δείπνο που είχε διοργανώσει το Στέιτ Ντιπάρτμεντ στον προεδρικό ξενώνα (Blair House) προς τιμήν της 25ης Μαρτίου. Όπως εξήγησε ο Πρόεδρος, η Τζιλ Μπάιντεν δεν μπόρεσε να παραβρεθεί, καθώς βρίσκεται στο Τενεσί λόγω της αιματηρής ένοπλης επίθεσης που σημειώθηκε πρόσφατα σε σχολείο της πολιτείας.
Μετά την ολοκλήρωση των ομιλιών, τα φώτα στράφηκαν στη γνωστή Ελληνοαμερικανίδα ηθοποιό, Ρίτα Γουΐλσον, η οποία συνοδευόταν από τον χολιγουντιανό αστέρα και σύζυγό της Τομ Χανκς. Η κ. Γουΐλσον ανέβηκε στη σκηνή και κάπως έτσι οι μελωδίες του γνωστού τραγουδιού του Σταμάτη Κόκοτα «μια παρένθεση και μόνο» άρχισαν να ταξιδεύουν στους διαδρόμους του Λευκού Οίκου, καθώς η ηθοποιός επέλεξε να ερμηνεύσει για πρώτη φορά δημόσια ένα τραγούδι στα ελληνικά, τιμώντας με αυτό τον τρόπο την επέτειο της 25ης Μαρτίου.
Ο Πρόεδρος Μπάιντεν εμφανίστηκε να αστειεύεται ευδιάθετος με την Ελληνοαμερικανίδα ηθοποιό, λέγοντας «το ταλέντο σου είναι εκπληκτικό, αλλά το μόνο πράγμα που με ανησυχεί είναι το γούστο σου στους άντρες», ενώ σε άλλο σημείο ανάφερε «είμαι λίγο ανήσυχος, η αδερφή μου (Βάλερι) κάθεται δίπλα στον Τομ Χανκς». Στη συνέχεια, ο Πρόεδρος των ΗΠΑ κάλεσε τον Τομ Χανκς να τους συνοδεύσει στη σκηνή, με τον γνωστό ηθοποιό να παίρνει τη σκυτάλη και να λέει «ναι δεν είμαι Έλληνας, αλλά είχα την καλή ιδέα να παντρευτώ μια Ελληνίδα». Τόσο η Ρίτα Γουΐλσον όσο και ο Τομ Χανκς απέκτησαν τιμητικά την ελληνική υπηκοότητα το 2020.
Η εκδήλωση για την Ημέρα της Ελληνικής Ανεξαρτησίας δεν είχε πραγματοποιηθεί με τη καθιερωμένη της μορφή τα τελευταία τρία χρόνια, καθώς το 2020 είχε αναβληθεί, λόγω της έναρξης της πανδημίας. Το 2021 είχε διοργανωθεί μια ψηφιακή εκδήλωση, ενώ το 2022 είχε κριθεί σκόπιμο να μετατοπιστεί για τον Μάιο, με δεδομένο ότι ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης θα πραγματοποιούσε τότε επίσημη επίσκεψη στην αμερικανική πρωτεύουσα.
Προσωπικοί δεσμοί με την ελληνοαμερικανική κοινότητα
Ο Πρόεδρος Μπάιντεν μίλησε σε προσωπικό τόνο για τους στενούς δεσμούς του με την ελληνοαμερικανική κοινότητα, μια σχέση που πάει πίσω πολλές δεκαετίες, καθώς ξεκίνησε όταν αποφάσισε να διεκδικήσει τη θέση γερουσιαστή στο Ντέλαγουερ σε ηλικία μόλις 29 χρονών. Από τότε και σε κάθε βήμα της πολιτικής του διαδρομής, οι Ελληνοαμερικανοί έχουν βρεθεί στο πλάι του.
Για παράδειγμα, ο Αμερικανός Πρόεδρος δεν παρέλειψε να μνημονεύσει πολλές φορές και τον εκλιπόντα πρώην γερουσιαστή, Πολ Σαρμπάνη, που ήταν ο μέντορας του για τα ελληνικά θέματα. Γυρίζοντας πάνω στη σκηνή, αντίκριζε παντού φιλικά πρόσωπα, αναφερόμενος προσωπικά στον πατέρα Αλέξανδρο Καρλούτσο, στους λομπίστες Άντι και Μάικ Μάνατο, και στον Ντένις Ασάνις, πρόεδρο του Πανεπιστημίου του Ντέλαγουερ. Μάλιστα, μια ιδιαίτερη στιγμή ήταν όταν ο Πρόεδρος Μπάιντεν προχώρησε προς την πλευρά του γερουσιαστή Ρόμπερτ Μενέντεζ και του είπε αστειευόμενος «έχουμε έναν κύριο που κάθεται εκεί που νομίζω ότι πρέπει να είναι Έλληνας».
Στενοί πολιτισμικοί δεσμοί ΗΠΑ-Ελλάδας
Ο Αμερικανός Πρόεδρος αναφέρθηκε και στους κοινούς πολιτιστικούς δεσμούς που συνδέουν τις δύο χώρες αλλά και στα αρχαιοελληνικά ιδεώδη, τα οποία ενέπνευσαν τους πατέρες της αμερικανικής δημοκρατίας. Με αυτό το σκεπτικό, εξήγησε ότι θεωρεί ιδιαίτερα ταιριαστό το γεγονός ότι ξεκίνησε στην Ουάσινγκτον η Δεύτερη Σύνοδος Κορυφής για τη Δημοκρατία την ίδια μέρα που γιορτάστηκε η επέτειος της ελληνικής ανεξαρτησίας στον Λευκό Οίκο.
«Πριν από χιλιάδες χρόνια, ο αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος Σωκράτης είπε “γνώθι σαυτόν”. Για να γνωρίσουμε, λοιπόν, αληθινά την Αμερική, πρέπει να γνωρίζουμε την ιστορία και τις ελπίδες μας — πρέπει να γνωρίζουμε λίγα πράγματα για την Ελλάδα για να την κατανοήσουμε πραγματικά. Η Ελλάδα βρίσκεται στα ίδια τα θεμέλια της δημοκρατίας και του έθνους μας (…) έτσι, σήμερα και κάθε μέρα, η ελληνική ανεξαρτησία είναι μια γιορτή τόσο για τους Αμερικανούς όσο και για τους Έλληνες. Μας δίνει την ευκαιρία να τιμήσουμε αυτήν την ιστορία που μας δένει με τις αξίες που μας ενώνουν: ελευθερία, ισότητα, αξιοπρέπεια και δημοκρατία».
Ωστόσο, ο Πρόεδρος Μπάιντεν αναφέρθηκε εγκωμιαστικά και στον ρόλο που διαδραματίζει η σύγχρονη ελληνοαμερικανική κοινότητα και η Αρχιεπισκοπή Αμερικής για τη προώθηση της κοινωνικής δικαιοσύνης. Όπως σημείωσε, «με απλά λόγια, ως σύμμαχοι και εταίροι και φίλοι, έχουμε αποδείξει ξανά και ξανά ότι δεν είμαστε απλώς κληρονόμοι της δημοκρατίας, είμαστε οι πρωταθλητές της. Και αυτό οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στο θάρρος και τον χαρακτήρα της ελληνοαμερικανικής κοινότητας. Ξέρετε, σε όλη τη διάρκεια της καριέρας μου, είχα την τύχη να δω αυτό το θάρρος και τον χαρακτήρα στη πράξη. Το βλέπω στην Ελληνορθόδοξη Αρχιεπισκοπή Αμερικής, η οποία ανέκαθεν υπερασπιζόταν την κοινωνική δικαιοσύνη και τα πολιτικά δικαιώματα».
Συλλυπητήρια για την τραγωδία των Τεμπών και προσευχή για τον Πάπα Φραγκίσκο
Ο κ. Μπάιντεν στάθηκε και στη τραγωδία των Τεμπών, στέλνοντας τα συλλυπητήριά του στις οικογένειες των θυμάτων που έχασαν τη ζωή τους στο σιδηροδρομικό δυστύχημα. «Ήταν ένα τραγικό, τραγικό ατύχημα, και βρίσκονται στις προσευχές μας. Και η Τζιλ και εγώ, και ο αμερικανικός λαός, λυπηθήκαμε βαθιά από αυτή την τραγωδία», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Σε άλλο μέρος της ομιλίας του, ο Πρόεδρος Μπάιντεν είπε αστειευόμενος ότι ο Πάπας Φραγκίσκος του έχει διαμαρτυρηθεί γιατί κάνει το σταυρό του με ορθόδοξο τρόπο. Ωστόσο, στο σημείο αυτό δεν παρέλειψε να καλέσει τους παρευρισκόμενους να προσευχηθούν για την υγεία του Ποντίφικα, ο οποίος εξακολουθεί να νοσηλεύεται στο νοσοκομείο με λοίμωξη του αναπνευστικού. Ο Αμερικανός Πρόεδρος αναφέρθηκε και στη προσωπική σχέση που διατηρεί τόσο με τον Πάπα Φραγκίσκο όσο και με τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο, τους οποίους χαρακτήρισε τις πιο χριστόμορφες προσωπικότητες που έχει γνωρίσει. Μάλιστα, στο παρελθόν, ο Πρόεδρος Μπάιντεν δεν έχει κρύψει την ικανοποίησή του για τη στενή σχέση που διατηρούν οι δύο Χριστιανοί ηγέτες, λέγοντας μάλιστα στον Οικουμενικό Πατριάρχη ότι είχε δει τη φωτογραφία του πάνω στο γραφείο του Πάπα Φραγκίσκου.
Υπεράσπιση της διεθνούς τάξης που στηρίζεται σε κανόνες
Από τη δική του πλευρά, ο Αρχιεπίσκοπος Αμερικής δεν παρέλειψε να ευχαριστήσει στην ομιλία του τον Πρόεδρο Μπάιντεν για την αγάπη και την στήριξη που έχει δείξει στον ελληνισμό κατά τη διάρκεια της μακροχρόνιας πολιτικής πορείας του. Επίσης, εξέφρασε τις ευχαριστίες του για τη σθεναρή υποστήριξη στην αμιγώς πνευματική αποστολή του Οικουμενικού Πατριαρχείου, την οποία χαρακτήρισε μια αποστολή αγάπης, ειρήνης και ελπίδας.
Ολοκληρώνοντας, ο κ. Ελπιδοφόρος ευχαρίστησε τον Πρόεδρο Μπάιντεν για τη στήριξη που παρέχουν οι ΗΠΑ στην Ουκρανία, τονίζοντας τη σημασία που έχει η προάσπιση της διεθνούς τάξης που στηρίζεται σε κανόνες.
«Κύριε Πρόεδρε, είστε ο ηγέτης αυτού του μεγάλου έθνους και ο ηγέτης του ελεύθερου κόσμου, όπου βρίσκεστε στην πρώτη γραμμή της φάλαγγας για την ελευθερία. Και είμαστε εδώ για να σας πούμε σήμερα, ότι δεν στέκεστε μόνοι σας. Σας ευχαριστώ για το κουράγιο σας να μιλήσετε και να κάνετε αυτό που είναι δίκαιο και αληθινό. Σας ευχαριστώ για την αγάπη σας για την Ελλάδα και την Κύπρο και για τον Ελληνισμό όπου και αν βρίσκεται. Σας ευχαριστούμε για την υποστήριξή σας για μια διεθνή τάξη που βασίζεται σε κανόνες (…) Είμαστε μαζί σας, κύριε Πρόεδρε, όπως και οι ήρωες του 1821 εμπνεύστηκαν από αυτούς του 1776».