Η Jabhat al-Nusra, μία από τις πιο αποτελεσματικές ομάδες που μάχονται μαζί με τους αντάρτες της Συρίας, άλλαξε το όνομά της σε μια προσπάθεια να δυσκολέψει περισσότερο τις Ηνωμένες Πολιτείες να την εντοπίζουν ως στόχο.

Ο Abu Mohammed al-Golani, ο ηγέτης της Jabhat al-Nusra, ανακοίνωσε στις 28 Ιουλίου ότι η οργάνωση έχει διακόψει τους δεσμούς της με την Αλ Κάιντα και έχει μετονομαστεί σε Jabhat Fatah al-Sham. Αν και το νέο όνομα της οργάνωσης δεν θα αλλάξει ούτε τα μέλη της ούτε και την ιδεολογία της, η κίνηση αυτή μπορεί να είναι αρκετή προκειμένου να βοηθήσει στην προστασία της από την Ουάσιγκτον και από τους αντάρτες συμμάχους της.

Η JABHAT FATAH AL-SHAM θα είναι η ίδια οργάνωση με την προηγούμενη, με τις ίδιες διασυνδέσεις. Λίγες ώρες πριν από τη δήλωση του Αl-Golani, η ίδια η Αλ Κάιντα ενέκρινε τη διάσπαση, υποδηλώνοντας κατ’ ουσίαν το γεγονός ότι οι δύο οργανώσεις θα συνεχίσουν να συνεργάζονται.

Ο Al-Golani έκανε την ομιλία του πλαισιωμένος από τα βασικά πρόσωπα που συνδέονται με την Αλ Κάιντα.

ΟΙ ΟΡΓΑΝΩΣΕΙΣ που συνδέονται με την Αλ Κάιντα έχουν μια ιστορία στο να κρατούν κρυφές τις διασυνδέσεις τους με τον πυρήνα της οργάνωσης, όταν είναι απαραίτητο, και η Jabhat al-Nusra δεν αποτελεί εξαίρεση. Για πολλά χρόνια μετά την πρώτη της εμφάνιση στο συριακό πεδίο μάχης, η οργάνωση κρατά κρυφούς τους απευθείας δεσμούς της με την Αλ Κάιντα. Αν και η Jabhat Fatah al-Sham θα συνεχίσει να επικεντρώνει το μεγαλύτερο μέρος των προσπαθειών της στη Συρία, εντούτοις δεν έχει εγκαταλείψει τις πολυεθνικές φιλοδοξίες που μοιράζεται με την Αλ Κάιντα. Για όλους τους σκοπούς και τους στόχους της, η Jabhat Fatah al-Sham ως οργάνωση παραμένει συνδεδεμένη με την Αλ Κάιντα.

ΤΟΥΤΟΥ ΛΕΧΘΕΝΤΟΣ, θα ήταν λάθος να υποθέσουμε ότι δεν έχει σημασία η πρόσφατη ανακοίνωση της οργάνωσης. Η οργάνωση γνωρίζει καλά τις μεταβολές που είναι σε εξέλιξη στο συριακό εμφύλιο πόλεμο. Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ρωσία έχουν εντείνει τις συνομιλίες για την από κοινού καταπολέμηση/αντιμετώπιση της Jabhat Fatah al-Sham, με την Ουάσιγκτον να έχει αυξήσει την πίεση στους Σύρους αντάρτες να διαχωρίσουν τη θέση τους από την οργάνωση.

ΕΠΙΣΗΣ, η αυξανόμενη απειλή από τη συντονισμένη δράση των ξένων εναντίον της οργάνωσης, παρείχε στην Jabhat Fatah al-Sham την εξής ευκαιρία: Οι αντάρτες της Συρίας, αντιμέτωποι με την αποδυναμωμένη εξωτερική στήριξη και την ενίσχυση των νομιμοφρόνων αντιπάλων τους, βρίσκονται σε δεινή θέση. Προσπαθώντας απεγνωσμένα να αντιστρέψουν τη μοίρα τους, οι αντάρτες δεν επιθυμούν να δουν αύξηση της φαγωμάρας στο εσωτερικό τους. Ετσι, αν και οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν ανοιχτά αμφισβητήσει την ανακοίνωση της Jabhat Fatah al-Sham περί αποχώρησης από την Αλ Κάιντα και την έκκληση της οργάνωσης για ενότητα των ανταρτών, οι αντάρτες (αν και έχουν και αυτοί τις ενστάσεις τους) χαιρέτισαν τις δηλώσεις ως ομολογία αλλαγής.

Η JABHAT FATAH AL-SHAM, η οποία επιθυμεί να διατηρήσει τη δυναμική της στην εξέγερση, έχει ήδη παίξει ένα σημαντικό ρόλο στο συντονισμό μιας από τις μεγαλύτερες επιθέσεις των ανταρτών του συριακού εμφυλίου πολέμου. Περίπου 20 μεγάλες οργανώσεις ανταρτών, μεταξύ των οποίων αρκετές φράξιες που υποστηρίζονται από τις Ηνωμένες Πολιτείες, πραγματοποίησαν στις 31 Ιουλίου επιχείρηση με στόχο να σπάσουν την πολιορκία των νομιμοφρόνων στο Χαλέπι. Αν και δεν έχει ακόμη ολοκληρωθεί ο στόχος τους, η επίθεση έχει σημειώσει σημαντική πρόοδο, εδραιώνοντας την άποψη των ανταρτών ότι η ενότητα είναι υψίστης σημασίας, ειδικά σε μια τόσο δύσκολη στιγμή.

Η ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ της Jabhat Fatah al-Sham μπορεί επίσης να κερδίσει τη στήριξη από κάποιους συμμάχους των Ηνωμένων Πολιτειών στην περιοχή, ιδιαίτερα του Κατάρ και της Τουρκίας, η οποία εδώ και καιρό προσπαθεί να αποτρέψει την οργάνωση να συνεργαστεί με την Αλ Κάιντα. Αν και η Τουρκία, αυτή τη στιγμή, επικεντρώσει την προσοχή της στις πολιτικές διαμάχες στο εσωτερικό της, το Κατάρ είναι βέβαιο ότι θα αδράξει την ευκαιρία να παροτρύνει την Ουάσιγκτον να χαλαρώσει την αυξανόμενη επιθετικότητά της κατά της οργάνωσης. Αυτό από μόνο του μπορεί να μην είναι αρκετό για να σταματήσει τους βομβαρδισμούς των Ηνωμένων Πολιτειών εναντίον της Jabhat Fatah al-Sham, αλλά οι εκκλήσεις από τους συμμάχους της Ουάσιγκτον και γενικά των ανταρτών είναι πιθανό να περιπλέξουν την πρόσφατη πρόταση των Ηνωμένων Πολιτειών για το συντονισμό με τη Ρωσία, αναφορικά με τις εν λόγω επιθέσεις.

ΕΠΙΛΕΓΟΝΤΑΣ ένα νέο όνομα και αποκηρύσσοντας τους δεσμούς της με την Αλ Κάιντα, σε μια τέτοια κρίσιμη στιγμή, η οργάνωση Jabhat Fatah al-Sham έξυπνα προστατεύει τον εαυτό της από την άμεση απειλή που αντιμετωπίζει από τους αντάρτες-συντρόφους της, την ώρα που υπονομεύει τις προσπάθειες των Ηνωμένων Πολιτειών για συντονισμό της δράσης εναντίον της. Η κίνηση αυτή αναδεικνύει ένα από τα πιο δυνατά σημεία της οργάνωσης και μία από τις πιο σημαντικές διαφορές μεταξύ αυτής και του Ισλαμικού Κράτους: την ευελιξία. Οι πολιτικές αποκλεισμού του Ισλαμικού Κράτους το έχουν αφήσει με λίγους συμμάχους και πολλούς εχθρούς. Συγκριτικά, η υπομονή και η προθυμία της Jabhat Fatah al-Sham να συνεργαστεί με άλλες οργανώσεις τής δίνουν το περιθώριο που χρειάζεται για να υπερτερεί έναντι των εχθρών της.

Υπεύθυνη διαχείρισης: Δέσποινα Συριοπούλου

*Η STRATFOR είναι αμερικανική εταιρεία αναλύσεων σε θέματα διεθνούς στρατηγικής

Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου της Κυριακής