Οι αρχές της Τουρκίας προφυλάκισαν σήμερα άλλους 17 υπόπτους, στην πλειονότητά τους ξένους, στο πλαίσιο της έρευνας για την επίθεση βομβιστών-καμικάζι στο αεροδρόμιο Ατατούρκ της Κωνσταντινούπολης, την οποία ο πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν περιέγραψε ως μια ενέργεια τζιχαντιστών της οργάνωσης Ισλαμικό Κράτος από χώρες της πάλαι ποτέ Σοβιετικής Ένωσης.
Οι συλλήψεις αυξάνουν τον συνολικό αριθμό των ανθρώπων που έχουν προφυλακιστεί κι αναμένεται να προσαχθούν ενώπιον της δικαιοσύνης σε 30 μετά την τριπλή επίθεση βομβιστών-καμικάζι στο μεγαλύτερο αεροδρόμιο της Κωνσταντινούπολης, που είχε αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους 45 άνθρωποι και να τραυματιστούν εκατοντάδες. Πρόκειται για την πιο πολυαίμακτη επίθεση που έχει διαπραχθεί φέτος στην Τουρκία.
Την επίθεση αυτή ακολούθησαν κι άλλες στο Μπανγκλαντές, το Ιράκ και τη Σαουδική Αραβία τις τελευταίες ημέρες. Όλες αυτές οι ενέργειες μοιάζουν να σχεδιάστηκαν ενόψει του Έιντ αλ Φιτρ, της γιορτής που σηματοδοτεί το τέλος του ιερού μήνα του Ραμαζανιού.
Η επίθεση «φυσικώς εντάσσεται πλήρως στο πλαίσιο του Ντάες (…). Διαπράχθηκε με τις μεθόδους του», είπε ο Ερντογάν στους δημοσιογράφους αφού προσευχήθηκε σε ένα τέμενος της Κωνσταντινούπολης, χρησιμοποιώντας ένα ακρώνυμο του ΙΚ στα αραβικά.
Οι τρεις δράστες άνοιξαν πυρ για να δημιουργήσουν πανικό έξω από το αεροδρόμιο πριν οι δύο από αυτούς παρεισφρήσουν μέσα σε αυτό και πυροδοτήσουν τα εκρηκτικά με τα οποία είχαν ζωστεί. Ο τρίτος τζιχαντιστής πυροδότησε τα εκρηκτικά του έξω από την είσοδο του τερματικού σταθμού των αφίξεων επιβατών πτήσεων εξωτερικού.
Οι ύποπτοι «είναι άνθρωποι από το Νταγκεστάν, το Κιργιστάν, το Τατζικιστάν», συνέχισε ο Ερντογάν αναφερόμενος σε μια επαρχία με κυρίως μουσουλμανικό πληθυσμό στην περιοχή του Βόρειου Καυκάσου στη Ρωσία και δύο πρώην σοβιετικές δημοκρατίες της Κεντρικής Ασίας. «Δυστυχώς, άνθρωποι από γειτονικές χώρες του βόρειου Καυκάσου έχουν μπλεχτεί σε αυτή τη δουλειά».
Από τους 17 ανθρώπους των οποίων διατάχθηκε η προφυλάκιση σήμερα, οι 11 είναι αλλοδαποί. Όλοι τους κατηγορούνται ότι είναι «μέλη μιας ένοπλης τρομοκρατικής οργάνωσης», μετέδωσε το τουρκικό πρακτορείο ειδήσεων Doğan. Άλλοι 13 προφυλακίστηκαν την Κυριακή, συμπεριλαμβανομένων τριών αλλοδαπών.
Το κρατικό τουρκικό πρακτορείο ειδήσεων Ανατολή μετέδωσε την περασμένη εβδομάδα ότι οι δύο από τους δράστες ήταν Ρώσοι υπήκοοι. Ωστόσο ένας κυβερνητικός αξιωματούχος είπε ότι οι δράστες ήταν ένας Ρώσος, ένας Ουζμπέκος και ένας Κιργίζιος.
Η Μόσχα λέει πως χιλιάδες Ρώσοι υπήκοοι και πολίτες άλλων πρώην σοβιετικών δημοκρατιών έχουν ενταχθεί στο ΙΚ, ταξιδεύοντας μέσω Τουρκίας για να φθάσουν στο έδαφος της Συρίας. Η Ρωσική Ομοσπονδία ενεπλάκη σε δύο πολέμους εναντίον τσετσένων αυτονομιστών στον Βόρειο Καύκασο τη δεκαετία του 1990 και πιο πρόσφατα έχει εξαπολύσει επιχειρήσεις εναντίον ισλαμιστών στο Νταγκεστάν.
Οι σχέσεις της Ρωσίας και της Τουρκίας είναι τεταμένες τα τελευταία χρόνια, καθώς οι δύο χώρες υποστηρίζουν τα αντίπαλα στρατόπεδα στον πόλεμο στη Συρία—η Μόσχα τον σύρο πρόεδρο Μπασάρ αλ Άσαντ, η Άγκυρα τους αντάρτες οι οποίοι μάχονται για την ανατροπή του—ειδικά μετά την κατάρριψη ενός ρωσικού στρατιωτικού αεροσκάφους στα σύνορα Συρίας-Τουρκίας.
Αλλά τις τελευταίες εβδομάδες καταγράφεται βελτίωση των σχέσεων των δύο χωρών, καθώς οι κυβερνήσεις τους επικαλούνται την ανάγκη να παραμερίσουν τις διαφορές τους για να αντιμετωπίσουν τον κοινό τους εχθρό, το ΙΚ.
Η φιλοκυβερνητική εφημερίδα Yeni Safak ανέφερε ότι ο εγκέφαλος της επίθεσης φέρεται να είναι ένας ακρωτηριασμένος Τσετσένος, ο Άχμεντ Τσατάγεφ, ο οποίος βρίσκεται σε μια λίστα κυρώσεων των Ηνωμένων Εθνών στην οποία περιγράφεται ως ηγετικό στέλεχος του ΙΚ, υπεύθυνο για την εκπαίδευση ρωσόφωνων τζιχαντιστών.
Όταν ανακρίθηκαν στο δικαστήριο, σύμφωνα με το Doğan, οι ύποπτοι διέψευσαν ότι έχουν οποιαδήποτε σχέση με τους βομβιστές. Ο ένας από αυτούς, ρώσος υπήκοος, ο Σμαΐλ Α., είπε πως διέμενε σε ένα σπίτι μαζί με πολλούς άλλους. «Όταν η αστυνομία μας συνέλαβε μας ειπώθηκε πως οι τρομοκράτες είχαν μείνει εκεί, αλλά δεν το γνωρίζαμε. Βρισκόμουν στο λάθος σπίτι τη λάθος στιγμή», φέρεται να είπε κατά τη διάρκεια της ανάκρισης.
Ένας άλλος ύποπτος, ο Καμίλ Ντ., επίσης ρώσος υπήκοος, διέψευσε ότι γνώριζε έναν από τους δράστες, ο οποίος σύμφωνα με τις αρχές ονομαζόταν Ραχίμ Μπουλγκάροφ.
«Ο κόσμος πήγαινε κι ερχόταν στο σπίτι όπου μέναμε. Μπορεί να ήλθε και να έμεινε, αλλά δεν τον ξέρω», απάντησε.
Ένας τρίτος ύποπτος, ο τούρκος υπήκοος Τζενγκισάν Τζ., δήλωσε ότι ενστερνίστηκε τις απόψεις του ΙΚ διαβάζοντας αναρτήσεις στον ιστότοπο κοινωνικής δικτύωσης Facebook.
«Έμαθα τις ιδέες του Ντάες. Συνδέθηκα μαζί τους ιδεολογικά. Πιστεύω κι εγώ αυτά που υπερασπίζεται», ανέφερε και πρόσθεσε ότι ταξίδεψε στην επαρχία Σανλιούρφα με στόχο να ενταχθεί στην οργάνωση, αλλά εμποδίστηκε να το κάνει.
Μετά την επίθεση, οι τουρκικές αρχές αύξησαν τα μέτρα ασφαλείας στα αεροδρόμια και στους σιδηροδρομικούς σταθμούς, ανέφερε χθες Δευτέρα ο πρωθυπουργός Μπιναλί Γιλντιρίμ, ενόψει του Έιντ αλ Φιτρ, που θα συνεχιστεί ως την Πέμπτη.