«”Η αβεβαιότητα μας πνίγει, μας σκοτώνει”. Λόγια μιας 29χρονης γυναίκας από τη Συρία, η οποία εδώ και μήνες βρίσκεται εγκλωβισμένη σε έναν καταυλισμό στη Λέσβο, επιβεβαιώνει η οργάνωση Γιατροί Χωρίς Σύνορα. Η προσφυγική κρίση φαίνεται να είχε ξεχαστεί, τώρα όμως επιστρέφει. Μέρα με την ημέρα έρχονται όλο και περισσότεροι πρόσφυγες με πλαστικές βάρκες από τις τουρκικές ακτές. Τον Ιούνιο ήταν περίπου 2.000, τον Αύγουστο ήταν 3.600 και τον Σεπτέμβριο ήταν 5.000. Από τις αρχές Οκτωβρίου κατέφθασαν περίπου 1.700. Και μόνο τη Δευτέρα και την Τρίτη αυτή την εβδομάδα ήταν 440. Είναι πολλοί λιγότεροι από το 2015 που είχε κορυφωθεί η προσφυγική κρίση, αλλά ο αρμόδιος για τη μετανάστευση υπουργός Γιάννης Μουζάλας κάνει λόγο για “αξιοσημείωτη αύξηση”».

Και λίγο παρακάτω η εφημερίδα σημειώνει, όπως αναφέρει η Deutsche Welle: «Η οργάνωση Γιατροί Χωρίς Σύνορα κρούει τον κώδωνα του κινδύνου. Σε μια ανοιχτή επιστολή της προς τον Πρωθυπουργό κάνει λόγο για κατάσταση ‘έκτακτης ανάγκης’ στα νησιά. Και με αυτό οι δεν εννοούν μόνο τις ανεπαρκείς υποδομές και τις άθλιες συνθήκες υγιεινής. Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα ανησυχούν ιδιαίτερα ‘για την εξαιρετικά άσχημη ψυχική κατάσταση’ πολλών προσφύγων».

Η εφημερίδα επικαλείται την Τζέιν Γκριμς, επικεφαλής του προγράμματος ψυχικής υγείας των Γιατρών Χωρίς Σύνορα στη Σάμο και αυτά που της μεταφέρουν οι πρόσφυγες: «Είναι ντροπή. Κάθε μέρα οι ομάδες μας έρχονται σε επαφή με ασθενείς που τους λένε πως καλύτερα θα ήταν να πεθάνουν στις πατρίδες τους παρά να ζουν σαν φυλακισμένοι εδώ».

Η επιστολή στον Τσίπρα

Ο πρόεδρος του ελληνικού τμήματος των Γιατρών Χωρίς Σύνορα, Χρήστος Χρήστου, σε επιστολή του προς τον πρωθυπουργό, Αλέξη Τσίπρα, αναφέρει ότι «οι συνθήκες για τους πρόσφυγες στα νησιά επιδεινώνονται διαρκώς τους τελευταίους μήνες. Καθώς βασικές ανθρώπινες ανάγκες δεν καλύπτονται ακόμα, παρατηρούμε τη δυστυχία των ανθρώπων αυτών να γίνεται ολοένα και πιο έντονη. Ένα τεράστιο κύμα αβεβαιότητας και φόβου έχει κατακλύσει τα νησιά, βυθίζοντας ανθρώπους στην απελπισία». Ο κ. Χρήστου ζητά από τον πρωθυπουργό να κάνει «ένα γενναίο βήμα προς την κατεύθυνση του ανθρωπισμού και της αλληλεγγύης» και να επιτρέψει «τον απεγκλωβισμό των ανθρώπων από τα νησιά και την μεταφορά τους στην ηπειρωτική Ελλάδα σε αξιοπρεπείς συνθήκες, με πρόσβαση σε εξειδικευμένη φροντίδα που τόσο χρειάζονται».

Κραυγή αγωνίας από τον δήμαρχο Λέσβου

Την ίδια ώρα, αυστηρή προειδοποίηση για την κατάσταση που επικρατεί στα νησιά του Βόρειου Αιγαίου λόγω της σταθερής αύξησης των προσφυγικών ροών και της ασφυκτικής κατάστασης στα Κέντρα Υποδοχής απευθύνει ο δήμαρχος Λέσβου, Σπύρος Γαληνός σε επιστολή του προς τον πρόεδρο της Βουλής.

«Η σταθερή αύξηση των προσφυγικών ροών έχει δημιουργήσει μια ασφυκτική κατάσταση τόσο εντός των Κέντρων Υποδοχής και Φιλοξενίας όσο και στις γύρω από αυτά περιοχές. Έχω προειδοποιήσει επανειλημμένα ότι υπάρχει επιτακτική ανάγκη αποσυμφόρησης όλων των κέντρων, σε διαφορετική περίπτωση κινδυνεύουμε να ζήσουμε ξανά την κρίση των καλοκαιρινών μηνών του 2015», σημειώνει στην επιστολή του ο κ. Γαληνός, ενώ παράλληλα αφήνει αιχμές για το γεγονός ότι η αρμόδια Κοινοβουλευτική Επιτροπή στην οποία συζητείται η διαχείριση των προσφυγικών ροών δεν έχει καλέσει ποτέ κανένα δήμαρχο να ενημερώσει για την κατάσταση που επικρατεί στα νησιά.

Έρευνα-σοκ για τη βία που υπέστησαν στην Ελλάδα

Σε έρευνα που πραγματοποίησαν οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα, σε συνεργασία με το ερευνητικό κέντρο Epicentre, βρέθηκε ότι σχεδόν το ένα τέταρτο των προσφύγων είχε υποστεί βία αφότου έφτασε στην Ελλάδα.

Στη Σάμο, το 23,1% των ερωτώμενων υποστήριξε ότι έχει υποστεί βία στην Ελλάδα. Το 50% της βίας αυτής περιγράφηκε ως ξυλοδαρμοί, από τους οποίους το 45% διαπράχθηκε από την αστυνομία ή το στρατό. Ακόμη, όσοι έφτασαν στη Σάμο μετά την υπογραφή της Συμφωνίας ΕΕ-Τουρκίας τον Μάρτιο του 2016 ανέφεραν περισσότερη βία στην Τουρκία και την Ελλάδα από εκείνους που είχαν φτάσει πριν από την εφαρμογή της Συμφωνίας.

Οι ομάδες της οργάνωσης εντόπισαν επίσης μεγάλη συχνότητα περιστατικών σεξουαλικής βίας. Συγκεκριμένα στη Λέσβο περιέθαλψαν 213 θύματα σεξουαλικής βίας από τον Ιανουάριο μέχρι τα μέσα Σεπτεμβρίου 2017. Οι μισοί από τους ασθενείς έπεσαν θύματα σεξουαλικής βίας στη χώρα προέλευσής τους, το ένα τέταρτο στην Τουρκία, ενώ το 10% βιάστηκε επανειλημμένα. Σχεδόν το 80% των θυμάτων σεξουαλικής βίας ήταν από τη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, την Ερυθραία, την Αιθιοπία και το Καμερούν. Ωστόσο μόνο το ένα τρίτο των ασθενών της οργάνωσης στη Λέσβο που είναι θύματα σεξουαλικής βίας έχουν προσδιοριστεί ως ευάλωτοι, με αποτέλεσμα οι περισσότεροι ασθενείς να μην μπορούν να μεταφερθούν στην ηπειρωτική χώρα.