Γεωργία Καπώλη, κλινική διαιτολόγος-διατροφολόγος, ΜSc επιστημονική διευθύντρια Κέντρου Διαιτολογικής Υποστήριξης & Μεταβολικού Ελέγχου ΛΟΓΩ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ Νεμέας, αντιπρόεδρος Ελληνικής Διατροφολογικής Εταιρείας, www.logodiatrofis.gr, www.activekids.gr, www.care24.gr
Ο όρος αποτοξίνωση αναφέρεται κυρίως στην απομάκρυνση των τοξικών ουσιών από τα νεφρά, το ήπαρ, τους ιδρωτοποιούς, τους σμηγματογόνους αδένες και το παχύ έντερο. Συνεπώς, ουσίες και συστατικά, τα οποία προάγουν τη διούρηση, εφίδρωση και τις εντερικές κενώσεις (μέσω κοπράνων) συμβάλλουν στην αποτοξίνωση του οργανισμού. Ο σύγχρονος τρόπος ζωής, η ακατάστατη διατροφή, η καθιστική ζωή, το κάπνισμα, το στρες, η ρύπανση του περιβάλλοντος, το αλκοόλ και τα φάρμακα προκαλούν αυξημένη συσσώρευση τοξινών στο σώμα με αποτέλεσμα να μπλοκάρουμε κάθε προσπάθεια για να ελέγχουμε το σωματικό βάρος. Η αποτοξίνωση βοηθάει στη μείωση της κατακράτησης υγρών και αυξάνει την αποβολή των τοξινών, κυρίως από το ήπαρ (συκώτι) και τα νεφρά. Οσο πιο καθαρό είναι το σώμα από τοξίνες τόσο πιο εύκολο είναι να ελέγχετε το βάρος.
Προσοχή: Δίαιτα αποτοξίνωσης δεν πρέπει να κάνουν τα παιδιά, οι θηλάζουσες μητέρες και ασθενείς με εκφυλιστικές παθήσεις, καρκίνο κτλ.
Ποια είναι τα σημάδια που χρειάζεστε για να ξεκινήσετε μια δίαιτα αποτοξίνωσης;
Πονοκέφαλοι
Κακή διάθεση
Εύθραυστα νύχια και μαλλιά
Κυτταρίτιδα
Αδυναμία συγκέντρωσης και έλλειψη μνήμης
Δυσκοιλιότητα
Φούσκωμα
Χαμηλή ενέργεια
Ποια τα οφέλη;
Οι άνθρωποι που ακολούθησαν ένα πρόγραμμα αποτοξίνωσης είδαν να βελτιώνεται η ενέργειά τους, ένιωσαν μεγαλύτερη ζωντάνια και πνευματική διαύγεια. Παρατήρησαν ότι βελτιώθηκε η πέψη, υποχώρησαν τα συμπτώματα δυσπεψία και φουσκωμάτων και βελτιώθηκε το θέμα της δυσκοιλιότητας. Επίσης, παρατήρησαν ότι έχασαν σωματικό βάρος και είχαν καλύτερο ύπνο.
Ποια πρέπει να είναι η διάρκεια;
Η διάρκεια της αποτοξίνωσης εξαρτάται από την ηλικία, τα επίπεδα υγείας και το πόσο φορτωμένο είναι το σώμα με τοξίνες. Εφαρμόζοντας μια δίαιτα αποτοξίνωσης για διάστημα 10-15 ημερών, αυτό είναι αρκετά καλό και ασφαλές για τον οργανισμό σας. Ωστόσο είναι καλύτερο πριν προβείτε σε μια δίαιτα αποτοξίνωσης να απευθυνθείτε σε έναν επαγγελματία Υγείας για να προσαρμόσει το πρόγραμμα σύμφωνα με τις προσωπικές σας ανάγκες.
Το top 10 των τροφίμων που αποτοξινώνουν τον οργανισμό
- Εσπεριδοειδή, μπρόκολο, φράουλες, αντίδια, παντζάρια, ντομάτες, κάρδαμο, μούρα: Είναι πλούσια στην πολύτιμη βιταμίνη C, που βοηθάει τον οργανισμό να παράγει γλουταθειόνη, μια ουσία του ήπατος που απομακρύνει τις τοξίνες.
- Μην ξεχνάτε την αγκινάρα: Τα δύο βασικά συστατικά της αγκινάρας είναι η σιλυμαρίνη και η κυναρίνη. Η σιλυμαρίνη είναι μία ισχυρή αντιοξειδωτική ουσία, η οποία καταπολεμά τις ελεύθερες ρίζες στο οργανισμό μας. Επίσης η σιλυμαρίνη έχει αποδειχθεί ότι διατηρεί υγιές το ήπαρ. Το δεύτερο σημαντικό συστατικό της αγκινάρας, η κυναρίνη, διεγείρει την παραγωγή και έκκριση χολής και έτσι βελτιώνονται τα συμπτώματα των γαστρεντερικών προβλημάτων, όπως κοιλιακός πόνος, ναυτία, διάρροια ή δυσκοιλιότητα. Η κατανάλωση αγκινάρας αλλά και αφεψημάτων με εκχυλίσματα αγκινάρας έχει διαπιστωθεί ότι έχουν αποτοξινωτική δράση, χάρη στη διουρητική δράση τους.
- Φασόλια σόγιας και αβγά: Είναι πλούσια σε λεκιθίνη, ένα σημαντικό συστατικό για τη λειτουργία του ήπατος και απαραίτητη για την καλή λειτουργία της χολής.
- Σκόρδο: Εχει αντισηπτική και αντιική δράση, λόγω της αυξημένης του περιεκτικότητας σε αλυσίνη. Συμβάλλει στην εύρυθμη λειτουργία των ηπατικών ενζύμων και στη διαδικασία της αποτοξίνωσης. Συστήνεται να καταναλώνεται ωμό.
- Λαχανάκια Βρυξελλών: Το σύνολο των αντιοξειδωτικών και φυτικών ινών που περιέχουν τονώνουν τη λειτουργία του ήπατος (συκωτιού), το οποίο έχει σημαντικό ρόλο στην αποτοξίνωση του οργανισμού, μια και μέσω αυτού ποικίλες τοξίνες μεταβολίζονται σε ακίνδυνα για τον οργανισμό προϊόντα, τα οποία στη συνέχεια απεκκρίνονται στη χολή ή στα ούρα.
- Παντζάρια: Ενα από τα σπουδαιότερα λαχανικά για την αποτοξίνωση του οργανισμού από τα βαρέα μέταλλα και τις τοξίνες, εφόσον βοηθάει το συκώτι να μεταβολίσει τα λιπαρά και τον οργανισμό να απαλλαγεί από τις τοξίνες του.
- Αβοκάντο, πορτοκάλι, ξηροί καρποί, πίτουρο, σύκα, δαμάσκηνα, μπανάνα, πατάτες βραστές, ντομάτα ωμή, πιπεριές πράσινες ωμές, φασόλια, πράσο βρασμένο: Λόγω της υψηλής τους περιεκτικότητας σε κάλιο μειώνουν την κατακράτηση υγρών, αυξάνοντας τη διούρηση και αποβάλλοντας τοξίνες από τον οργανισμό.
- Τρόφιμα ολικής αλέσεως (δημητριακά, ζυμαρικά, καστανό ρύζι, φαγόπυρο): Η αυξημένη περιεκτικότητά τους σε φυτικές ίνες καταπολεμά τη δυσκοιλιότητα και ευνοεί την καλή λειτουργία του εντέρου. Το φαγόπυρο μπορούμε να το βρούμε ωμό (βράζεται όπως τορύζι σε αναλογία 1 φλιτζάνι φαγόπυρου προς 2 φλιτζάνια νερό), σε μορφή αλευριού, αλλά και φρυγανισμένο (ονομάζεται Kasha).
- Γιαούρτι: Είναι πλούσιο σε προβιοτικούς οργανισμούς, που επιδρούν θετικά στο πεπτικό και ανοσοποιητικό σύστημα του ανθρώπου. Παρότι αναπαράγονται στον ανθρώπινο οργανισμό, εντούτοις διάφοροι παράγοντες, όπως το στρες, η κακή διατροφή και οι ασθένειες, μειώνουν τον αριθμό τους στο ανθρώπινο σώμα.
- Ρόκα: Το πράσινο χρώμα της μαρτυρά το αυξημένο περιεχόμενο σε χλωροφύλλη και μαγνήσιο, που ενισχύουν τη σωστή λειτουργία άνω των 300 μεταβολικών δράσεων στον οργανισμό. Επίσης, η χλωροφύλλη προστατεύει από τις αφλατοξίνες, που συχνά συναντώνται σε μουχλιασμένα δημητριακά και όσπρια και μπορούν να προκαλέσουν σοβαρές βλάβες στο γενετικό υλικό (DNA) και στο συκώτι.
Τα βότανα, σύμμαχος της «φυσικής» αποτοξίνωσης
- Τσουκνίδα: Διουρητικό βότανο, καθαρίζει το αίμα και τονώνει τον οργανισμό. Πλούσια σε ασβέστιο, κάλιο, νάτριο, σίδηρο και βιταμίνες (Α, Β, C).
- Πικραλίδα: Η πικραλίδα ή αλλιώς ταραξάκος ρυθμίζει την όρεξη, συμβάλλει στην εύρυθμη λειτουργία του ήπατος και έχει καταπραϋντική δράση.
- Γαϊδουράγκαθο:Το βότανο με την ισχυρή αποτοξινωτική δράση. Αναγεννά κατεστραμμένα κύτταρα του ήπατος, αλλά και προστατεύει το ήπαρ από τοξίνες του περιβάλλοντος, αλκοόλ και υπερβολική κατανάλωση φαρμάκων.
- Τζίντζερ: Το τζίντζερ, φρέσκο ή αποξηραμένο, ενισχύει την καύση των θερμίδων, προκαλώντας τους ιστούς να χρησιμοποιούν περισσότερη ενέργεια. Το τζίντζερ βοηθάει επίσης στη λειτουργία των αρθρώσεων και στον έλεγχο της χοληστερόλης. Ενας τρόπος για να χρησιμοποιήσετε το τζίντζερ είναι ως τσάι το οποίο βοηθάει να απαλλαγείτε από τοξίνες.
- Κόλιανδρος: Εξαιρετικό για την αποτοξίνωσή από τον υδράργυρο (βαρύ μέταλλο), ο οποίος έχει διεισδύσει στο περιβάλλον. Μπορεί να συνοδεύσει σχεδόν όλες τις σαλάτες αλλά και τα περισσότερα φαγητά, Μπορεί να γίνει χυμός μαζί με καρότα, μήλα, παντζάρια και με οποιοδήποτε πράσινο λαχανικό και να μας προσφέρει ένα γευστικό smoothie.
- Κολλιτσίδα: Τα φύλλα της καταναλώνονται και βρασμένα σε σαλάτες. Είναι βότανο που απομακρύνει τις τοξίνες από τον οργανισμό και καθαρίζει το αίμα. Η κύρια ουσία του είναι ένα γλυκοσίδιο, το ασπερουλοσίδιο.
Ο δεκάλογος της αποτοξίνωσης
- Να ακολουθείτε καθημερινά 5 γεύματα (πρωινό, δεκατιανό, μεσημεριανό, απογευματινό, ελαφρύ βραδινό), προκειμένου να ενεργοποιήσετε τον μεταβολισμό και την καύση λίπους.
- Να ξεκινάτε τη μέρα σας πάντα με πρωινό. Σας γεμίζει με ενέργεια για το ξεκίνημα της ημέρας και βοηθάει στη μείωση του βάρους.
- Ενυδάτωση. Καταναλώνετε καθημερινά 2 λίτρα νερό για να βοηθήσετε στην αποβολή τοξινών από τα νεφρά. Η αφυδάτωση αυξάνει το οξειδωτικό στρες. Στην πρόσληψη υγρών συμβάλλουν: νερό, χυμοί, ημίπαχα γαλακτοκομικά, στιγμιαίος καφές, τσάι, ρόφημα κρόκου Κοζάνης.
- Να επιλέγετε εποχικά φρούτα και λαχανικά. Επιλέγοντας φρούτα και λαχανικά που είναι στην καλύτερη εποχή τους, από τη μία καταναλώνουμε τροφές με τη μέγιστη περιεκτικότητα σε αντιοξειδωτικές ουσίες και από την άλλη δεν προσλαμβάνουμε τις χημικές ουσίες τις οποίες τα τρόφιμα αυτά ενδέχεται να περιέχουν λόγω μη εποχικής διαθεσιμότητας, με καθαρά προ-οξειδωτικό χαρακτήρα, όπως χημικά, φυτοφάρμακα και ορμόνες.
- Να επιλέγετε τρόφιμα από όλες τις ομάδες (άπαχο κρέας, ψάρι, φρούτα, λαχανικά, άπαχα γαλακτοκομικά, δημητριακά, ελαιόλαδο), προκειμένου να λαμβάνετε όλα τα θρεπτικά συστατικά που χρειάζεστε.
- Να καταναλώνετε καθημερινά 5-7 μερίδες φρούτων και λαχανικών, προκειμένου να καλύπτετε τις ημερήσιες ανάγκες σας σε φυτικές ίνες.
- Αν η αρτηριακή σας πίεση είναι σε φυσιολογικά επίπεδα και δεν έχετε πίεση, αποφύγετε την προσθήκη αλατιού. Ενισχύστε τη γεύση και την αποτοξινωτική δράση των τροφίμων προσθέτοντας λεμόνι και μυρωδικά, όπως ο μαϊντανός και το σέλινο.
- Να αποφεύγετε τρόφιμα πλούσια όπως: κέικ, πάστες, μαγιονέζα, κρέμα γάλακτος, ντρέσινγκ, βούτυρο, πλήρη γαλακτοκομικά προϊόντα. Αυτά έχουν αυξημένη περιεκτικότητα σε λίπος και θερμίδες, με αποτέλεσμα να δρουν ανασταλτικά στην προσπάθειά σας να χάσετε κιλά.
- Να πηγαίνετε γυμναστήριο, να περπατάτε ή να αθλείστε. Με αυτό τον τρόπο θα διασπάσετε το λίπος, αλλά και θα ενεργοποιήσετε πιο γρήγορα το έντερο για να απομακρυνθούν οι περιττές ουσίες.
- Με το πρωινό και το μεσημεριανό να πίνετε καθημερινά 1 φλιτζάνι αποτοξινωτικά ροφήματα, όπως πικραλίδα, τζίντζερ, κόλιανδρο, φύλλα αγκινάρας, γαϊδουράγκαθο. Για να ενισχύσετε ακόμη περισσότερο τη διατροφική τους αξία προσθέστε κανέλα.