Πρόκειται για την κρητική εταιρεία που τοποθέτησε πρώτη (το 1968) στα ράφια των σούπερ μάρκετ το συσκευασμένο παξιμάδι, «Το Μάννα» Τσατσαρωνάκη.
Αποστολή στην Κρήτη
Η ιστορία του «Μάννα» είναι συνυφασμένη με τη σκληρή δουλειά και την επιμονή για το αυθεντικό, που κρατά εδώ και τέσσερις γενεές, ξεκινώντας από το 1948 σε ένα απομακρυσμένο χωριό της Κισάμου Χανίων. Η πυξίδα της εταιρείας ήταν «το ανθρώπινο σώμα», ο ανθρώπινος μεταβολισμός και το σώμα έγινε το όργανο ανοιχτής καινοτομίας του «Μάννα», ιδιαίτερα όταν μιλάμε για ένα ξερό κομμάτι ψωμί, όπως έβλεπαν τότε το παξιμάδι.
Σήμερα η εταιρεία έχει γίνει ηγέτιδα δύναμη στην κατηγορία παξιμαδιού στην Ελλάδα, με μερίδιο αγοράς 38%. Παράγει ετησίως 3,5 χιλ. τόνους παξιμαδιού και έχει πωλήσεις 22 εκατ. ευρώ ενώ μέχρι στιγμής εξάγει σε 40 χώρες. Αυτά είναι κάποια από τα οικονομικά στοιχεία τα οποία θα δούμε στην συνέχεια αναλυτικά.
Προς το παρόν όμως θα επικεντρωθούμε στην οικογένεια Τσαταρωνάκη και το μεράκι της για την εταιρεία καθώς βρεθήκαμε στην Κρήτη και είδαμε από κοντά τόσο την γραμμή παραγωγής αλλά γνωρίσαμε και την οικογένεια.
Η κρητική αρτοβιομηχανία Νικόλαος Τσατσαρωνάκης, που είναι γνωστή κυρίως με το σήμα «Το Μάννα», ξεκίνησε τη διαδρομή της ως φούρνος σε ένα χωρίο στον Πλάτανο Κισάμου Χανίων πριν από 70 και πλέον χρόνια και συγκεκριμένα το 1948. Είναι η εταιρεία που κατάφερε να τοποθετήσει πρώτη το συσκευασμένο παξιμάδι στην ελληνική, αλλά και στη διεθνή αγορά στα ράφια των σούπερ μάρκετ.
Τα πρώτα χρόνια της δραστηριότητάς της, η επιχείρηση κάλυπτε τις ανάγκες του χωριού και των γύρω περιοχών σε ψωμί. Μετέπειτα και αφού προστέθηκε στο δυναμικό ο γιος του ιδρυτή Χαρίτου, Νίκος, και η γυναίκα του Μαρία, έκανε ένα νέο άνοιγμα φέρνοντας την ιδέα της παραγωγής του κριθαρένιου παξιμαδιού. Η ιδέα τέθηκε σε εφαρμογή το 1963 πρώτα με πωλήσεις στα Χανιά κι έπειτα έκανε το μεγάλο βήμα και ήρθε στην Αθήνα.
Πρόκειται για μια γνήσια ελληνική επιχείρηση που τιμά την παράδοση και κρατά ζωντανές συνταγές από το 1948! Τόσο αυθεντικά και τόσο νόστιμα παραμένουν έως σήμερα τα προϊόντα της εταιρείας που είναι ζυμωμένα με την ίδια, καλά φυλαγμένη συνταγή της οικογένειας Τσατσαρωνάκη.
Από τότε έως και σήμερα η εταιρεία έχει σημειώσει αλματώδη βήματα επιτυχίας και συνεχίζει αυτή την ανοδική πορεία βάζοντας μπροστά το μεράκι, την επιμονή και την αγάπη. Όπως μας είπε η διευθύνουσα σύμβουλος της εταιρείας «Το Μάννα» Τσατσαρωνάκη ΑΒΕΕ κ. Ελένη Τσατσαρωνάκη «εδώ η παράδοση έχει τον πρώτο λόγο και η ποιότητα είναι αξία αδιαπραγμάτευτη». Κάτι που διαπιστώσαμε και μόνοι μας.
Άλλωστε η ίδια η ζωή και οι κόποι της για να γίνει αυτό που είναι σήμερα ήταν το πιο δυνατό «μάθημα» που της υπέδειξε ότι η αυθεντική νοστιμιά δεν χωράει εκπτώσεις. Ακόμα και σήμερα στις υπερσύχρονες εγκαταστάσεις πρώτο λόγο έχει το ανθρώπινο χέρι καθώς όλα κόβονται με το χέρι. Το μεράκι της οικογένειας είναι τέτοιο που δίπλα στις εγκαταστάσεις παραγωγής των 9.000 τ.μ. αλλά και στον πρώτο φούρνο τους έχουν χτίσει και το σπίτι τους. Ένα σπίτι που μας υποδέχθηκαν και μας έδειξαν σε όλο της το μεγαλίο τι εστί κρητική φιλοξενία. Εκεί ήταν και ο Νίκος Τσατσαρωνάκης που ακόμα και σήμερα στα 84 του χρόνια πηγαίνει καθημερινά στο εργοστάσιο και επιβλέπει και ο ίδιος την γραμμή παραγωγής.
Ο στόχος που είχε θέσει εξ αρχής η οικογένεια ήταν να γνωρίσουν όλοι την αυθεντική νοστιμιά που έχουν τα αγνά υλικά της κρητικής γης και να αναγνωρίσουν τη διατροφική αξία του κρητικού παξιμαδιού. Όλη αυτή η προσπάθεια έφερε την επιτυχία, που μεταφράστηκε σε αύξηση των πωλήσεων, επέκταση σε νέες εγκαταστάσεις και τελικά σε μία μεγάλη μονάδα παραγωγής αρτοσκευασμάτων όπου πλέον παράγονται 53 διαφορετικά προϊόντα.
Τα κρητικά παξιμάδια “το Μάννα” Τσατσαρωνάκη προϊόντα υψηλής διατροφικής αξίας για σωστή και ισορροπημένη διατροφή. Γνήσια κρητικά παραδοσιακά παξιμάδια και κριθαροκουλούρες, παραδοσιακά κρητικά βουτήματα, όπως κουλούρια και κριτσίνια σε διάφορες γεύσεις και με διάφορα μυρωδικά είναι τα προϊόντα που μας παρουσιάζει σήμερα η εταιρεία.
Την ίδια ώρα η οικογένεια επενδύει και στον τουρισμό καθώς έχει στην κατοχή της το ξενοδοχείο Molos Bay στην Κίσαμο, που λειτουργεί περίπου 16 χρόνια, καθώς και το «Λιοκάλυβο» στα Φαλάσαρνα, που συνδέει τον φυσικό χώρο με τη διατροφή και την ευεξία (place and well-being). Η αγάπη τους για την Κρήτη και την παράδοση έχει βάλει την οικογένεια να προχωρήσει σε επενδύσεις στο σχήμα τουρισμός – παραγωγή – πολιτισμός.
Πάμε όμως να δούμε και τα οικονομικά αποτελέσματα που την κάνουν ηγέτιδα δύναμη. Στην διάρκεια εκδήλωσης στους φιλόξενους χώρους του Τσατσαρωνάκειου Πολύκεντρου, που αποτελεί ένα χώρο πολιτισμού, δημιουργίας και προσφοράς, δωρεά από την οικογένεια Τσατσαρωνάκη στην τοπική κοινωνία και στη Μητρόπολη Κισάμου και Σελίνου, παρουσιάστηκε η πολυσχιδής ανάπτυξη του Ομίλου Τσατσαρωνάκη σε τρεις βασικούς τομείς:
- στην πρωτογενή παραγωγή αγροτικών προϊόντων
- στην μεταποίηση και εμπορία προϊόντων αλεύρων
- στην τουριστική ανάπτυξη
Και οι τρείς αυτοί άξονες με την γνωστή και καταξιωμένη στην Ελλάδα και στο εξωτερικό ποιότητα των παραδοσιακών κρητικών παξιμαδιών, με τα οποία ξεκίνησε ο ιδρυτής της οικογενειακής επιχείρησης Νίκος Τσατσαρωνάκης.
Κατά την διάρκεια της εκδήλωσης η πρόεδρος και διευθύνουσα σύμβουλος Ελένη Τσατσαρωνάκη ανακοινώσε την επέκταση της εταιρείας «Το Μάννα» Τσατσαρωνάκη σε νέα προϊόντα, με την αξιοποίηση του εργοστασίου της (πρώην) «Κατσέλης», έκτασης 23.000 τ.μ. στις Αχαρνές Αττικής, το οποίο απέκτησε τον Μάιο του 2021.
Επίσης παρουσιάστηκαν τα στρατηγικά βήματα του Ομίλου της οικογένειας Τσατσαρωνάκη στους τομείς της μεταποίησης, στις τουριστικές υπηρεσίες και στην πρωτογενή παραγωγή. «Επιτυγχάνουμε εταιρική διαφοροποίηση συνδυάζοντας την αγροτική παραγωγή με τη διατροφή και τον τουρισμό», τόνισε η κ. Ελένη Τσατσαρωνάκη, κάνοντας σύντομες αναφορές:
- Στο ξενοδοχείο Molos Bay του Ομίλου στην Κίσαμο, που λειτουργεί και ως συμπληρωματικός πόλος, καθώς οι πελάτες καταναλώνουν και δοκιμάζουν γεύσεις, βιωματική διαδικασία η οποία λειτουργεί πιλοτικά για διατροφικές ιδέες και συνταγές.
- Στο εγχείρημα του «Λιοκάλυβου» στα Φαλάσαρνα, που συνδέει τον φυσικό χώρο με τη διατροφή και την ευεξία (place and well-being).
- Στο παραγωγικό συγκρότημα (θερμοκήπια) στα Φαλάσαρνα, σε έκταση 40.000 τετραγωνικών μέτρων, που είναι πλέον μια αυτοτελής δραστηριότητα. Στα συγκεκριμένα θερμοκήπια παράγονται ντομάτες και ντοματίνια, ενώ σε ελαιώνες της ευρύτερης περιοχής παράγεται ελαιόλαδο, δηλαδή βασικά προϊόντα για κάθε ελληνικό νοικοκυριό.
Καταλήγοντας, η Πρόεδρος και Διευθύνουσα Σύμβουλος της εταιρείας «Το Μάννα» Τσατσαρωνάκη σημείωσε, ακόμα, ότι «το όραμά μας για την ωρίμανση της εταιρείας προς την κατεύθυνση του Ομίλου περιλαμβάνει:
- Τον διαχωρισμό (διάσπαση) δραστηριοτήτων (μεταποίηση, τουριστικές υπηρεσίες και πρωτογενή παραγωγή), επιλογή που υλοποιεί τη στρατηγική μας για την αποδοτικότερη χρήση διαθέσιμων χρηματοδοτικών εργαλείων, την εξειδίκευση του προϊοντικού αντικειμένου, τη βελτίωση του διοικητικού συντονισμού και την ενίσχυση της εταιρικής επωνυμίας.
- Τη διατήρηση της ηγετικής θέσης των πωλήσεων στην αγορά και την προαγωγή των εξαγωγών.
- Τη διατήρηση της αυθεντικής ποιότητας, που παραμένει αδιαπραγμάτευτη.
- Τη διατήρηση, ως κεντρικής αξίας, του σεβασμού στον καταναλωτή και στους συνεργάτες της εταιρείας.
- Την έμφαση στον μακροπρόθεσμο προγραμματισμό και στη συντηρητικότητα σε βραχυχρόνιο επίπεδο.
- Την ανάλυση σεναρίων επιχειρηματικού κινδύνου (foresight), που αποτελεί ένα από τα επόμενα ζητούμενα.
- Την περαιτέρω ενίσχυση της εταιρικής διακυβέρνησης.
- Την υποστήριξη της προσωπικής βελτίωσης του προσωπικού.
- Την προετοιμασία της επόμενης γενιάς: η γνώση είναι η δύναμή τους, με ανεξαρτησία επιλογής, γιατί δεν υπάρχει επιτυχία χωρίς μια καλή διαδοχή.
- Τις εταιρικές συνεργασίες με αμοιβαία ωφέλεια.
- Τη συστηματικότερη παρακολούθηση του ανταγωνισμού και τη συμβολή στην παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας».
Ενίσχυση Μεγεθών και Καινοτομία
Όσον αφορά τα οικονομικά στοιχεία και την ανάπτυξη της εταιρείας, με το άνοιγμα του εργοστασίου στην πρωτεύουσα (πρώην Κατσέλης στις Αχαρνές) δημιουργείται ένα «μεταφορικό ισοδύναμο» με παραγωγικό κέντρο και στην Αθήνα, που θα μειώσει το κόστος παραγωγής που συνεπάγονται οι πολλές διάσπαρτες μονάδες.
Σημειώνεται ότι παράλληλα θα συνεχίζεται αδιάλειπτα η λειτουργία των παραγωγικών εγκαταστάσεων, 9.000 τ.μ. στην έδρα της εταιρείας, στον Πλάτανο, όπου ζυμώνονται καθημερινά 18 τόνοι αλεύρι. Η δεύτερη παραγωγική μονάδα της εταιρείας στην Κρήτη, στο Βαρύπετρο του Δήμου Χανίων, 6.000 τ.μ., έχει αρχίσει ήδη να προσφέρει αποδοτικότερη ανταπόκριση στις παραγγελίες, σύμφωνα με την Ελένη Τσατσαρωνάκη, αλλά μακροπρόθεσμα η δραστηριότητα αυτή θα μεταφερθεί στην Αθήνα, στο εργοστάσιο του Κατσέλη.
Ως αποτέλεσμα των παραπάνω κινήσεων, αναμένεται περαιτέρω ώθηση στα μεγέθη της εταιρείας, που έχει το υψηλότερο μερίδιο στο ράφι στα branded προϊόντα στην κατηγορία παξιμαδιού, της τάξης του 38% (στοιχεία Nielsen, 2023). Την ίδια στιγμή, διατηρεί την πρώτη θέση στις υποκατηγορίες: χωρίς αλάτι (46%), ελαιολάδου (46%), σίκαλης (32%), κριθαρένια (28%), κριθαροκουλούρες (24%) και τη δεύτερη θέση στην υποκατηγορία χαρούπι (20%).
«Το Μάννα» Τσατσαρωνάκης παράγει ετησίως 3,5 χιλ. τόνους παξιμαδιών και το 2023 εμφάνισε πωλήσεις 22 εκατ. ευρώ, με αύξηση 4,5%.
Οι εξαγωγές της εταιρείας αντιστοιχούν γύρω στο 5%-7% σε ένα δίκτυο 40 χωρών, με σημαντικότερες αγορές αυτές των ΗΠΑ, Καναδά, Αυστραλίας και Κύπρου. Το 93% είναι προϊόντα «Το Μάννα» και το υπόλοιπο προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας για μεγάλες αλυσίδες σουπερ μάρκετ (Σκλαβενίτη, ΑΒ Βασιλόπουλος και Μymarket). Το 2024 οι πωλήσεις στο α’ τετράμηνο τρέχουν με ρυθμό 3,7%.
Τα νέα προϊόντα
Όπως είπε η κα Τσατσαρωνάκη με το νέο εργοστάσιο (πρώην Κατσέλη) στην Αθήνα θα «ανοίξει» και η γκάμα των προϊόντων που θα παράγει η εταιρεία. Σύμφωνα με την CEO του ομίλου θα είναι ποιοτικά προϊόντα με βάση το αλεύρι που θα δίνουν αξία στον καταναλωτή. Αν και δεν ανέφερε τις ακριβείς λεπτομέρειες των προϊόντων που θα παράγονται επεσήμανε ότι εξετάζεται η παραγωγή ψωμιού, φρυγανιάς, κριτσινιών, biscotti κ.ά.
«Σε όλα μας τα σχέδια εμείς προσπαθούμε να μη χάσουμε την ταυτότητα μας, συνεχίζοντας να δίνουμε βάση στην αυθεντική ποιότητα» ανέφερε χαρακτηριστικά η κα Τσατσαρωνάκη , τονίζοντας ότι σε καμιά περίπτωση δεν θα παραχθούν ίδια προϊόντα με εκείνα που διαθέτει ο ανταγωνισμός, καθώς δεν έχει νόημα.
Σημειώνεται ότι η εταιρεία παράγει στις 4 γραμμές παραγωγής που διατηρεί στις εγκαταστάσεις της περισσότερους από 80 κωδικούς σε 5 διαφορετικές κατηγορίες προϊόντων, τα οποία διοχετεύει στην αγορά μέσω των δύο Κέντρων Διανομής της σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, σύμφωνα με τον διευθυντή Πωλήσεων, Θανάση Τσακαρδάνο.
Νέα δεδομένα φέρνει το «Δαγκωτό»
Τα προϊόντα της εταιρείας «Το Μάννα» Ν. Τσατσαρωνάκης ΑΒΕΕ έχουν σταθερά την πρώτη θέση στην προτίμηση των καταναλωτών. Το «Δαγκωτό», ένα προϊόν που γεφυρώνει την απόσταση μεταξύ παξιμαδιού και snacking έχει κατορθώσει μέσα σε μόλις ένα χρόνο να έχει κατακτήσει μερίδιο αγοράς της τάξης του 4,8% και αντιστοιχεί αυτή την στιγμή στο 10% του συνολικού τζίρου της εταιρείας. Δεν προκαλεί έκπληξη, λοιπόν, πως η εταιρεία έχει προγραμματίσει την επέκταση της σειράς «Δαγκωτό» με νέες γεύσεις στο δεύτερο εξάμηνο της τρέχουσας χρονιάς.
Νέες επενδύσεις στον τουρισμό
Η εταιρεία έχει αποκτήσει από την ΑΕΓΕΚ έναντι 1,75 εκατ. ευρώ ακίνητο στην περιοχή Ελαφονήσι του Δήμου Κισσάμου, σε έκταση άνω των 610 στρεμμάτων, με άδεια για ήπιας μορφής τουριστική εκμετάλλευση. Επίσης, η οικογένεια Τσατσαρωνάκη προωθεί ένα μεγάλο τουριστικό project με υποδομές φιλοξενίας και παραγωγής βιολογικών προϊόντων, επένδυση 69 εκατ. ευρώ, στη θέση Φαλάσαρνα, σε έκταση 119 στρεμμάτων. Είναι η μεγαλύτερη επένδυση τέτοιου τύπου στην περιοχή.