Πώς ξεκίνησε η ιδέα της συγγραφής του βιβλίου

Ολα προέκυψαν από τη στιγμή που η «Διέξοδος» ίδρυσε το πρώτο και μοναδικό Μουσείο Αλατος στη χώρα το οποίο βρίσκεται στην καρδιά της αλυκής Τουρλίδας Μεσολογγίου. Σκέφθηκα  λοιπόν ότι μία έκδοση με την ιστορία και των τεσσάρων αλυκών που κατά περιόδους λειτούργησαν στο Μεσολόγγι, από τον 14^ο αιώνα μέχρι σήμερα, θα ήταν ένα εξαιρετικό συμπλήρωμα στον πλούτο των πληροφοριών του Μουσείου.

Για ποιο λόγο δημιουργήθηκαν οι αλυκές στο Μεσολόγγι;

Διότι τον 14ο αιώνα που πρωτοξεκίνησε η δημιουργία των αλυκών το αλάτι ήταν εξαιρετικά πολύτιμο προϊόν και εάν σε κάποια περιοχή, όπως το Μεσολόγγι, μπορούσε να καλλιεργηθεί οι άρχοντες του τόπου φρόντιζαν για την κατασκευή αλοπηγίων και την εκμετάλλευσή τους.

Βοήθησαν οι αλυκές στην ανάπτυξη της οικονομίας της τοπικής κοινωνίας;

Βεβαίως, αφού εκατοντάδες οικογένειες Μεσολογγιτών έζησαν από την απασχόλησή τους στις αλυκές της πόλης και ισάριθμοι φοιτητές σπούδασαν από τα ημερομίσθια που πραγματοποιούσαν τους καλοκαιρινούς μήνες σε αυτές.

Σε ποια μέρη του Μεσολογγίου υπήρχαν αλυκές και ποια ήταν η ανάπτυξή τους;

Οι δύο πρώτες αλυκές που λειτούργησαν στην πόλη ήταν η «Ασπρη» προς την πόλη του Αιτωλικού στην περιοχή Φοινικιά και η «Μαύρη» προς τις εκβολές του Ευήνου ποταμού. Και  οι δύο απείχαν ελάχιστα χιλιόμετρα από το Μεσολόγγι. Στις αρχές του προηγούμενου αιώνα λειτούργησε  στην άκρη της πόλης για μία μόλις οκταετία η αλυκή της «Σκοποβολής». Σήμερα λειτουργούν μόνο η «Ασπρη» Αλυκή και αυτή της Τουρλίδας.

 Ποια ήταν η σημασία του αλατιού για τους Ελληνες;

Το αλάτι σε έναν θαλασσινό λαό είναι κομμάτι του φυσικού του περιβάλλοντος. Γι’ αυτό και από την αρχαιότητα οι Ελληνες ενδιαφέρονταν για τη συλλογή του ως πολύτιμο προϊόν. Οπως αναφέρεται άλλωστε στην ιστορία οι Αθηναίοι στη Θράκη αντάλλασσαν αλάτι με σκλάβους ο δε Ομηρος το μνημονεύει ως «Θείον».

Μέσα από τις φωτογραφίες και τις διηγήσεις του λευκώματος φανερώνονται άγνωστες μορφές της τοπικής κοινωνίας που συνέβαλαν και εργάστηκαν σκληρά. Είναι αλήθεια ότι οι ανώνυμοι γράφουν μερικές φορές την ιστορία;

Πάντα οι ανώνυμοι γράφουν την ιστορία, αλλά την υπογραφή τους την θέτουν οι επώνυμοι.

Ποια είναι η σημερινή κατάσταση των αλυκών;

Σήμερα στο Μεσολόγγι λειτουργούν δύο αλυκές. Η «Ασπρη», που είναι  η μεγαλύτερη της χώρας, με έκταση 12.500 περίπου στρέμματα και η Αλυκή της Τουρλίδας με έκταση 1.800 στρέμματα. Η πρώτη ανήκει στην εταιρία «Ελληνικές αλυκές»,  κύριος μέτοχος της οποίας είναι το ελληνικό δημόσιο και η δεύτερη ανήκει στον Δήμο της Ιερής Πόλης. Το 60% της εγχώριας παραγωγής προέρχεται από τις αλυκές του Μεσολογγίου και αποτελεί κομμάτι του εθνικού μας πλούτου καθότι εδώ συγκομίζεται και το καλύτερο αλάτι του κόσμου που είναι η «αφρίνα», η ανώτερη δηλαδή ποιότητα αλατιού που συλλέγεται αποκλειστικά και μόνο με το χέρι.

Πώς οδηγηθήκατε στη σκέψη της ίδρυσης του Μουσείου Αλατος;

Το 2010, στο Ιστορικό Μουσείο «Διέξοδος»,  πραγματοποιήσαμε μία μεγάλη έκθεση για το αλάτι με τον τίτλο «Αλάτι – Ο λευκός θησαυρός». Η έκθεση αυτή, στο διάστημα των τριών μηνών που διήρκεσε, υποδέχθηκε 7.500 επισκέπτες οι οποίοι εντυπωσιασμένοι από τα πρωτότυπα εκθέματα μας παρότρυναν να τα φυλάξουμε προκειμένου να εκτίθενται συνεχώς σε κάποιον άλλον χώρο. Ετσι μας γεννήθηκε η ιδέα της ίδρυσης του Μουσείου. Προς τούτο εντοπίσαμε ένα ερειπωμένο κτίριο του 1930 όπου διέμεναν οι εργάτες της Αλυκής Τουρλίδας το οποίο ζητήσαμε και μας παραχωρήθηκε από τον Δήμο Μεσολογγίου  μετατρέποντάς το, χωρίς επιδοτήσεις ή υπαγωγή σε οποιοδήποτε εθνικό ή ευρωπαϊκό πρόγραμμα αλλά μόνο με δικές μας δαπάνες, σε μουσείο τα εγκαίνια του οποίου έγιναν μόλις προ διετίας  και εν μέσω πανδημίας.

Πέρα αυτό το μουσείο έχετε και ιδρύσει και τη «Διέξοδο». Μπορείτε με λίγα λόγια να μας πείτε τι είναι η «Διέξοδος».

Η «Διέξοδος» είναι ένας Κοινωφελής Ιδιωτικός Πολιτιστικός Οργανισμός ο οποίος στεγάζεται  και λειτουργεί στο προεπαναστατικό σπίτι του Αρχηγού της Εξόδου του Μεσολογγίου Αθανασίου Ραζή-Κότσικα.

Δεδομένου ότι το ιστορικό αυτό σπίτι βρισκόταν σε πλήρη εγκατάλειψη και το κράτος αδιαφορούσε για την τύχη του σκέφθηκα ότι είχα υποχρέωση απέναντι στο τόπο που γεννήθηκα, ζω και δραστηριοποιούμαι να το αποκτήσω έτσι ώστε να μην γκρεμισθεί, να μη γίνει πολυκατοικία. Ετσι το 1998 το απέκτησα και αφού με δικές μου δαπάνες το ανακαίνισα, το μετέτρεψα σε ένα ζωντανό Ιστορικό Μουσείο και το παρέδωσα στην κοινωνία του Μεσολογγίου και της περιοχής δίδοντάς του την επωνυμία «Διέξοδος». Πρόκειται δηλαδή για  μία εστία πολιτισμού που στεγάζει το όραμα μιας αληθινής δι-εξόδου προς την ελευθερία της σύγχρονης δημιουργικής έκφρασης, σε ένα χώρο όπου μπαίνει ο κόσμος, και κυρίως οι νέοι, όχι σαν απλοί θεατές αλλά σαν συμμέτοχοι μιας ολόκληρης καλλιτεχνικής διεργασίας.  Σε έναν χώρο όπου οι άνθρωποι που δεν αρκούνται στην καθημερινότητα βρίσκουν πραγματική διέξοδο, οι καλλιτέχνες τον ιδανικό χώρο για να εκθέτουν τα έργα τους, να χαρίζουν την απόλαυση της μουσικής τους και οι άνθρωποι του πνεύματος για να εκφράζουν τις ιδέες, τις γνώσεις και το απόσταγμα των σκέψεών τους.

Από όλες αυτές τις δραστηριότητες φανερώνεται η αγάπη σας για το Μεσολόγγι. Από πού πηγάζει αυτό το κίνητρο να θέλετε να ανεβάσετε το πνευματικό επίπεδο της πόλης με τις φροντισμένες ενέργειές σας;

Μεγάλωσα σε μια οικογένεια που η μεγαλύτερή μου αδελφή, η πεζογράφος Ακακία Κορδόση, λάτρευε το Μεσολόγγι και οραματιζόταν την ανάκτηση της παλαιάς του αίγλης. Εγώ παράλληλα πίστευα ότι οι πολίτες πρέπει να είναι ενεργοί και να μην αδιαφορούν στα τεκταινόμενα της πόλης τους. Ετσι, αν συνδυάσετε την πίστη μου αυτή με την αγάπη που μου μεταλαμπάδευσε η αδελφή μου, από τα πολύ νεανικά μου χρόνια, αντιλαμβάνεσθε  ότι η σημερινή μου στάση και οι ενέργειές μου για το Μεσολόγγι ήταν και είναι μονόδρομος.

WHO IS WHO

Ο Νίκος Κορδόσης, γεννήθηκε στο Μεσολόγγι όπου τέλειωσε το Λύκειο της εκεί  Παλαμαϊκής Σχολής. Σπούδασε Νομικά και είναι δικηγόρος «παρ’ Αρείω Πάγω», ανήκει δε στην κατηγορία των μαχόμενων δικηγόρων ασκώντας το λειτούργημά του ως Ποινικολόγος στο Πρωτοδικείο Μεσολογγίου, στο Δικηγορικό Σύλλογο του οποίου είναι γραμμένος από το 1975. Το 1978 ίδρυσε τον εκπολιτιστικό σύλλογο «Βυρώνεια» διοργανώνοντας κάθε χρόνο σε όλη τη διάρκεια της ζωής του συλλόγου εβδομαδιαίες Γιορτές Ποίησης και Τέχνης -σπάνιες για την εποχή- αφιερωμένες στον Λόρδο Βύρωνα. Είναι συλλέκτης, ιστοριοδίφης θεμάτων που σχετίζονται με την Ιερή Πόλη.

Ειδήσεις σήμερα