Κώστια Κοντολέων, συγγραφέας, μεταφράστρια, σύζυγος, γιαγιά, πώς τα καταφέρνετε και τα προλαβαίνετε όλα;

Ολες αυτές οι ιδιότητες αλληλοεπιδρούν μεταξύ τους αλλά και παράλληλα έχει η κάθε μια τους την ανεξαρτησία της. Η ιδιότητα του συγγραφέα επίπονη και απαιτητική συνταιριάζεται με την ιδιότητα του μεταφραστή, που απαιτεί ανάλογες και αναγκαίες συμβάσεις δουλειάς. Η ιδιότητα της συζύγου βασίζεται στη συντροφικότητα και στα κοινά ενδιαφέροντα του ζευγαριού. Η ιδιότητα της γιαγιάς είναι μία σχέση αγαπησιάρικη αλλά δεν απαιτεί απόλυτη αφοσίωση, τουλάχιστον στη δικιά μου περίπτωση. Ναι, τα προλαβαίνω όλα, γιατί βάζω στο καθένα προτεραιότητες.

Οι διακρίσεις για τις μεταφράσεις πολλές, αισθάνεστε δικαίωση για τον κόπο σας; Πόσο λυτρωτικά λειτουργούν τα βραβεία στην ανθρώπινη ύπαρξη;

Τη δικαίωση την παίρνω κυρίως από το αποτέλεσμα της δουλειάς μου. Είναι μια ιδιαίτερα απαιτητική διαδικασία που καταντά στην πορεία βίωμα αναγκαίο. Ναι, αξιώθηκα πολλές διακρίσεις για τη μεταφραστική δουλειά μου που με γεμίζουν αυτοπεποίθηση, αλλά για μένα τα όποια βραβεία ακόμη και το «κρατικό» που έχω πάρει χάνουν τη λάμψη τους μπροστά στα επαινετικά λόγια του/της αναγνώστη/στριας μετά την ανάγνωση του μεταφρασμένου από εμένα βιβλίου.

Στo νέο σας βιβλίο που κυκλοφόρησε με ένα πρωτότυπο τίτλο «Η Ιμα στη Ville d’Avray» κάτω από καινούργια εκδοτική στέγη, από πού αντλήσατε την έμπνευση ;

Κατ’ αρχάς θα πρέπει να εκφράσω τις ευχαριστίες μου στην εύνοια της τύχης να βρεθεί το συγκεκριμένο βιβλίο μου σ’ έναν εκδοτικό οίκο που σέβεται τους συγγραφείς του κι αυτό είχε ως αποτέλεσμα να γεννηθεί ένα βιβλίο πραγματικό κόσμημα από κάθε άποψη. Τώρα, από πού αντλώ τις εμπνεύσεις μου είναι γνωστό, γιατί το έχω εξομολογηθεί δημόσια πολλές φορές.

Γεννήθηκα με ένα παράξενο προτέρημα-ελάττωμα όσο κι αν ακούγεται οξύμωρο αυτό, δηλαδή να παρατηρώ άθελά μου τα πάντα, να βλέπω αυτά που δεν βλέπουν οι άλλοι όχι γιατί δεν είναι ορατά σ’ αυτούς απλά γιατί δεν τα προσέχουν, με αποτέλεσμα να μου γίνονται κάτι σαν βίωμα, να γεμίζουν το σκληρό δίσκο του μυαλού μου και να παραμένουν εκεί, όμως επειδή κάθε σκληρός δίσκος πρέπει κάποια στιγμή να αδειάσει, επιλέγω τελικά να μετουσιώνω τις εικόνες σε λέξεις και αυτές στη συνέχεια με υπαινικτικό τρόπο σε κείμενα.

Ποιος θα λέγατε ότι είναι ο πυρήνας της ιστορίας σας;

Ιστορίες διαχρονικές που φωτίζουν λες με φωτογραφικό φακό διαπροσωπικές σχέσεις, τραύματα που έχουν τις ρίζες τους στο παρελθόν όπως σπαράγματα και εμπειρίες της παιδικής ηλικίας, ιστορίες διαχρονικές που εντέλει επιβεβαιώνουν την όποια μοναδικότητά τους.

Τι θεωρείτε ότι λείπει σε αυτήν την εποχή σε σχέση με τις προηγούμενες; Θα υπάρξει κάθαρση, σωτηρία μέσα από τον καθαρμό της αθωότητας που χάθηκε, κάποτε μάλιστα ακαριαία. 

Πολλά λείπουν από την εποχή μας, όπως και πολλά έχουν χαθεί ανεπιστρεπτί, μαζί μ’ αυτά η αθωότητα και η εμπιστοσύνη που κάποτε ήταν κυρίαρχες στις σχέσεις των ανθρώπων. Σήμερα έχουν αντικατασταθεί από την πονηριά και την καχυποψία, τα ζηλόφθονα και εκδικητικά αισθήματα. Ως εκ τούτου, η κάθαρση θα επέλθει μόνο αν επιστρέψουμε στην ειλικρίνεια των αισθημάτων μας και την πίστη πως παρόλα αυτά είναι ελπιδοφόρο ότι συνεχίζουν να υπάρχουν ακόμη αγαθές προθέσεις, αν όχι στην πλειονότητα του κόσμου, αλλά σε ένα μεγάλο αριθμητικά μέρος του, όπου σίγουρα θα τις βρούμε αν πραγματικά θελήσουμε να τις αναζητήσουμε.

«Να κοιτάζουμε τον καθρέφτη της μνήμης»

Είκοσι διηγήματα για τη χαμένη αθωότητα, τη διαχείριση της μνήμης και τους εφιάλτες του παρελθόντος. Πιστεύετε ότι ο άνθρωπος για να βιώσει τη λύτρωση πρέπει πρώτα να ματώσει, ώστε να επιφέρει σωτήριες και τελεσίδικες λύσεις;

Η διαχείριση της μνήμης είναι καθαρά προσωπική διεργασία. Πιστεύω ακράδαντα πως δεν πρέπει να φοβόμαστε να κοιταζόμαστε συχνά στον καθρέφτη της. Ουσιαστικά εκεί κρύβεται όλη η πορεία της ζωής μας, εκεί η αθωότητα αλλά και η μνησικακία.

Η καλοσύνη και η εχθρότητα, εκεί και τα πεπραγμένα μας καλά ή κακά. Φυσικά θα πρέπει να έρχεται συνεπίκουρη της μνήμης και η εσωτερική μας ψυχική δύναμη, για να καταφέρουμε να διώξουμε ό,τι μας πόνεσε και να αντέξουμε τη σωτήρια λύτρωση. Αυτή καλείται να διαχειριστεί ο εκάστοτε συγγραφέας για να δημιουργήσει έργο. Ωστόσο, η λύτρωση, εκ φύσεως απαιτητική και φιλάργυρη θα έρθει ανακουφιστική για μας όταν θα είναι σίγουρη πως κοπιάσαμε πολύ για να την αξίζουμε και ως αντάλλαγμα θα μας δείξει το δρόμο της κάθαρσης.