Τα στάδια που μεσολαβούν από την έκδοση των αποφάσεων των Πρωτοδικείων μέχρι το ταμείο για τις πληρωμές είναι τέσσερα:
- Καθαρογραφή της απόφασης, που συνήθως γίνεται μέσα σε 15 μέρες μετά την εκδίκαση των αγωγών για τα αναδρομικά.
- Επίδοση της απόφασης στον ΕΦΚΑ προς εκτέλεση.
- Εκδοση εντάλματος πληρωμής από τον ΕΦΚΑ για τους δικαιωθέντες συνταξιούχους.
- Πίστωση των αναδρομικών στους λογαριασμούς των συνταξιούχων μέσα σε εύλογο διάστημα μετά την «ενταλματοποίηση» της πληρωμής. Το εύλογο διάστημα εντός του οποίου ο ΕΦΚΑ θα πρέπει να πληρώσει τα αναδρομικά για κάθε απόφαση είναι το πολύ έως 3 μήνες μετά την επίδοσή τους.
Το όπλο της έφεσης, που θεωρητικά θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει ο ΕΦΚΑ για να καθυστερήσει τις πληρωμές, αχρηστεύεται, καθώς το όριο για την άσκηση έφεσης αυξήθηκε στις 5.000 ευρώ και άνω από τις 3.000 ευρώ και άνω που ήταν μέχρι πρότινος. Δεδομένου ότι το 99% των αναδρομικών στις επικουρικές είναι κάτω από τις 5.000 ευρώ, καθίσταται προφανές ότι ο ΕΦΚΑ δεν θα μπορεί να προβεί σε καμία έφεση και στην ουσία θα πρέπει να προχωρά σε πληρωμές αμέσως μετά τις τυπικές διαδικασίες.
Η κυβέρνηση λέει ότι το ξεμπλοκάρισμα των αναδρομικών αφορά τους συνταξιούχους που κατέθεσαν προσφυγές από τον Ιούνιο του 2015 έως τις 21 Ιουλίου του 2020, για να διεκδικήσουν τις περικοπές επικουρικών συντάξεων και Δώρων που τους επιβλήθηκαν στο 11μηνο Ιουνίου 2015-Μαΐου 2016.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις, αγωγές για αναδρομικά 11μήνου έχουν καταθέσει πάνω-κάτω 370.000 συνταξιούχοι.
Τα ίδια ποσά δικαιούνται και άλλοι 800.000 συνταξιούχοι, που όμως δεν κατέθεσαν αγωγές. Ουσιαστικά τα αναδρομικά οφείλονται σε περίπου 1,2 εκατ. συνταξιούχους, εκ των οποίων οι 370.000 έχουν αγωγές. Ο λόγος που οι 800.000 συνταξιούχοι δεν πήγαν στα δικαστήρια είναι επειδή το 2020 αρμόδια και μη κυβερνητικά στελέχη τούς παρότρυναν να μην τρέχουν στα δικαστήρια, να μην ξοδεύονται σε δικηγόρους και γενικώς να μην ανησυχούν, γιατί θα ερχόταν νομοθετική ρύθμιση για να πληρωθούν τα αναδρομικά των κύριων συντάξεων σε όλους, με ή χωρίς αγωγές.
Ο τότε υπουργός Εργασίας, Γ. Βρούτσης, θέλοντας να δείξει ότι δεν υπάρχει κίνδυνος παραγραφής των διεκδικήσεων, είχε ανοίξει ειδική πλατφόρμα στον ΕΦΚΑ, στην οποία οι συνταξιούχοι μπορούσαν να καταχωρίσουν τα στοιχεία τους και το Ταμείο τους, δηλώνοντας ότι έχουν τις περικοπές που έπρεπε να τους επιστραφούν σε κύρια σύνταξη, επικουρική και Δώρα.
Πάνω από 1,5 εκατ. συνταξιούχοι είχαν υποβάλει τότε αίτηση- δήλωση για αναδρομικά, αλλά όταν έφτασε η ώρα των πληρωμών, οι επικουρικές και τα Δώρα έμειναν έξω από τη νομοθετική ρύθμιση.
Προς μεγάλη έκπληξη δε των συνταξιούχων, ο νόμος 4714/2020 «έκοψε» το δικαίωμα για αγωγές αναδρομικών στις επικουρικές συντάξεις και τα Δώρα για όσους πήραν τα αναδρομικά των κύριων συντάξεων, με εξαίρεση όσους είχαν προλάβει να καταθέσουν προσφυγές έως τις 21 Ιουλίου του 2020 που είχε ψηφιστεί ο νόμος.
Η κυβέρνηση λέει σήμερα ότι δεν οφείλει τίποτα στους 800.000 συνταξιούχους από αναδρομικά, γιατί δεν έχουν καταθέσει προσφυγές, όπως έκαναν οι 370.000 συνταξιούχοι έως τον Ιούλιο του 2020.
Στην πραγματικότητα όμως οφείλει να τους συμπεριλάβει στις πληρωμές, διότι οι εν λόγω συνταξιούχοι δεν κατέθεσαν αγωγές γιατί τους απαγορεύθηκε με τον νόμο που ψήφισε η κυβέρνηση.
Αναδρομικά: Τι λέει η απόφαση του Ανώτατου Ειδικού Δικαστηρίου
Η απόφαση του Ανώτατου Ειδικού Δικαστηρίου επαναβεβαιώνει αυτά που είχε πει το Συμβούλιο της Επικρατείας το 2015, ότι δηλαδή οι περικοπές κύριων και επικουρικών συντάξεων, καθώς και των Δώρων είναι αντισυνταγματικές για όλους τους συνταξιούχους των Ταμείων που εντάχθηκαν στον ΕΦΚΑ.
Ταυτόχρονα, το ΑΕΔ αποδέχεται και την απόφαση του Αρείου Πάγου το 2023, που κρίνει συνταγματικές τις περικοπές για τους συνταξιούχους του Μετοχικού Ταμείου επικουρικής σύνταξης της Τραπέζης της Ελλάδος.
Ωστόσο, το ΑΕΔ επικαλέστηκε έλλειψη δικαιοδοσίας για να κρίνει ποια απόφαση υπερισχύει (του ΣτΕ ή του Αρείου Πάγου), γιατί πρόκειται για διαφορετικές υποθέσεις.
Ως εκ τούτου ισχύουν και οι δύο αποφάσεις, οι οποίες πλέον τίθενται σε ισχύ και πρέπει να εκτελεστούν.
Η εκτέλεση των αποφάσεων σημαίνει ότι:
- 1. Οι περικοπές είναι οριστικά και αμετάκλητα αντισυνταγματικές για όλους τους συνταξιούχους του ΕΦΚΑ, πλην των συνταξιούχων του Μετοχικού Ταμείου Επικούρησης της Τραπέζης της Ελλάδος (ΤτΕ), που δεν είναι ενταγμένο στον ΕΦΚΑ. Μετά την απόφαση του ΑΕΔ ξεμπλοκάρουν οι χιλιάδες υποθέσεις για την εκδίκαση των αναδρομικών που είχαν παγώσει στα Πρωτοδικεία και αναμένεται μαζική έκδοση αποφάσεων στο αμέσως προσεχές διάστημα.
- 2. Οι συνταξιούχοι της Τραπέζης της Ελλάδος δεν δικαιούνται αναδρομικά για τις μειώσεις των επικουρικών τους συντάξεων με βάση την απόφαση του Αρείου Πάγου. Επιπρόσθετα, όπως αναφέρεται στην απόφαση του Α.Π., το Ταμείο της Τραπέζης της Ελλάδος είχε εξαιρεθεί από δύο μειώσεις που είχαν επιβληθεί στους υπόλοιπους συνταξιούχους. Εν προκειμένω οι επικουρικές συντάξεις των συνταξιούχων της ΤτΕ δεν είχαν τις μειώσεις από τον νόμο 4024/2011, που ήταν κατά 30% από τα 150 ευρώ σύνταξης και πάνω στους συνταξιούχους του ΙΚΑ και κατά 15% από το πρώτο ευρώ στους συνταξιούχους από Ταμεία ΔΕΚΟ-τραπεζών, ενώ δεν είχαν και τις μειώσεις με τον νόμο 4051/2012 σε ποσοστά 10%, 15% και 20% από τα 200 ευρώ επικουρικής σύνταξης και πάνω.
Πώς μπορούν να πληρωθούν αναδρομικά στους συνταξιούχους που δεν κατέθεσαν αγωγές;
Στην περίπτωση που ενταχθούν στις πληρωμές και οι 800.000 συνταξιούχοι θα εξεταστούν δύο σενάρια:
- Να πληρωθούν με ένα εφάπαξ ποσό της τάξης των 800 ευρώ οι συνταξιούχοι που δεν προσέφυγαν δικαστικά, και όσοι έχουν εκκρεμείς δίκες να πληρωθούν τα αναδρομικά που διεκδικούν χωρίς άλλες καθυστερήσεις στα δικαστήρια.
- Να πληρωθούν τα αναδρομικά στο σύνολο των συνταξιούχων σε δύο ή τρεις δόσεις χωρίς διαχωρισμούς στα ποσά.
Αναδρομικά έως 4.000 ευρώ σε συνταξιούχους από 33 Ταμεία
Δικαιούχοι των αναδρομικών είναι οι συνταξιούχοι από 33 επικουρικά ταμεία που έχουν ενταχθεί στον ΕΦΚΑ- ΕΤΕΑΕΠ.
Τα ποσά επιστροφών είναι από 410 ευρώ έως 4.004 ευρώ.
Τα Ταμεία είναι τα εξής: ΕΛΕΜ (ΑΤΕ), ΙΚΑ ΕΤΕΑΜ, ΝΑΤ-ΚΕΑΝ, ΤΑΔΚΥ, ΤΑΠΤΠ, ΤΑΣ, ΤΕΑΑ, ΤΕΑΔ, ΤΕΑΔΥ, ΤΕΑΕΙΓΕ, ΤΕΑΕΧ, ΤΕΑΙΣΥΤ, ΤΕΑΠ ΔΕΗ, ΤΕΑΠ ΟΤΕ, ΤΕΑΠΕΛΤΑ, ΤΕΑΠΕΤΒΑ, ΤΕΑΠΕΤΕ, ΤΕΑΠΙΕΝ, ΤΕΑΠΟΖΟ,ΤΕΑΠΟΚΑ, ΤΕΑΠΠΕΡΤ, ΤΕΑΠΥΚ, ΤΕΑΤΤΑΘ, ΤΕΑΥΑΠ, ΤΕΑΥΕΚ, ΤΕΑΥΝΤΠ, ΤΕΑΥΠΣ, ΤΕΑΧ, ΤΣΕΑΠΣΓΟ, ΤΣΜΕΔΕ, ΕΤΕΑ-ΕΤΕΑΜ-ΟΠΣ, ΤΑΥΕΒΖ, ΛΕΠΕΤΕ
Σύμφωνα με τους πίνακες που δημοσιεύει ο «Ελεύθερος Τύπος», τα αναδρομικά από επικουρικές και Δώρα ανάλογα με το Ταμείο στο οποίο ανήκουν οι συνταξιούχοι διαμορφώνονται ενδεικτικά ως εξής:
*Για συνταξιούχους ΙΚΑ, αναδρομικά από 410 ευρώ έως 2.372 ευρώ.
*Για συνταξιούχους από Ταμεία ΔΕΚΟ και τραπεζών, αναδρομικά από 1.111 ευρώ έως 4.004 ευρώ.
*Για συνταξιούχους Δημοσίου, αναδρομικά από 727 ευρώ έως 2.820 ευρώ.
*Για συνταξιούχους λοιπών επικουρικών ταμείων (Δικηγόρων, Εμποροϋπαλλήλων, Αρτοποιών κ.ά.), αναδρομικά από 668 ευρώ έως 2.399 ευρώ.
*Για συνταξιούχους ΝΑΤ, αναδρομικά μόνον για τη μείωση επικουρικής από τον νόμο 4093 και τα Δώρα επικουρικής από 503 ευρώ έως 1.985 ευρώ.
ΤΑ ΑΝΑΔΡΟΜΙΚΑ 11 ΜΗΝΩΝ ΓΙΑ ΕΠΙΚΟΥΡΙΚΕΣ-ΔΩΡΑ ΑΝΑ ΤΑΜΕΙΟ ΓΙΑ ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΟΥΣ ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΤΙΣ 13 ΜΑΪΟΥ ΤΟΥ 2016
-
ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΟΙ ΙΚΑ
Επικουρική σύνταξη προ φόρου | ΑΝΑΔΡΟΜΙΚΑ | |||
Από μείωση νόμου 4051 | Από μείωση νόμου 4093 | Από Δώρα | Τελικό ποσό πληρωμής | |
294 | 1.069 | 642 | 661 | 2.372 |
262 | 899 | 360 | 589 | 1.848 |
229 | 787 | 315 | 515 | 1.616 |
201 | 690 | 276 | 452 | 1.418 |
191 | 438 | 124 | 429 | 992 |
184 | 422 | 119 | 413 | 954 |
181 | 415 | 118 | 406 | 939 |
176 | 254 | 114 | 394 | 762 |
160 | 230 | 104 | 358 | 692 |
142 | 0 | 92 | 318 | 410 |
- ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΟΙ ΤΑΜΕΙΩΝ ΔΕΚΟ-ΤΡΑΠΕΖΩΝ
Επικουρική σύνταξη προ φόρου | ΑΝΑΔΡΟΜΙΚΑ | |||
Από μείωση νόμου 4051 | Από μείωση νόμου 4093 | Από Δώρα | Τελικό ποσό πληρωμής | |
504 | 1.832 | 1.099 | 1.073 | 4.004 |
436 | 1.584 | 950 | 979 | 3.514 |
399 | 1.447 | 868 | 896 | 3.211 |
386 | 1.402 | 841 | 867 | 3.110 |
361 | 1.311 | 786 | 811 | 2.908 |
326 | 1.119 | 448 | 732 | 2.299 |
308 | 1.119 | 671 | 692 | 2.483 |
235 | 855 | 513 | 528 | 1.896 |
205 | 495 | 281 | 459 | 1.235 |
184 | 446 | 252 | 413 | 1.111 |
- ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΟΙ ΔΗΜΟΣΙΟΥ (ΤΕΑΔΥ)
Επικουρική σύνταξη προ φόρου | ΑΝΑΔΡΟΜΙΚΑ | |||
Από μείωση νόμου 4051 | Από μείωση νόμου 4093 | Από Δώρα | Τελικό ποσό πληρωμής | |
350 | 1.271 | 763 | 786 | 2.820 |
323 | 1.174 | 704 | 726 | 2.604 |
279 | 1.013 | 608 | 626 | 2.248 |
233 | 845 | 507 | 522 | 1.874 |
224 | 769 | 308 | 503 | 1.579 |
204 | 700 | 280 | 458 | 1.438 |
199 | 482 | 273 | 447 | 1.202 |
187 | 452 | 256 | 419 | 1.128 |
175 | 422 | 239 | 392 | 1.053 |
181 | 262 | 118 | 407 | 787 |
- ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΟΙ ΛΟΙΠΩΝ ΕΠΙΚΟΥΡΙΚΩΝ ΤΑΜΕΙΩΝ (*)
Επικουρική σύνταξη προ φόρου | ΑΝΑΔΡΟΜΙΚΑ | ||||
Από μείωση νόμου 4051 | Από μείωση νόμου 4093 | Από Δώρα | Τελικό ποσό πληρωμής | ||
341 | 1.168 | 467 | 764 | 2.399 | |
296 | 1076 | 646 | 665 | 2.387 | |
269 | 976 | 586 | 603 | 2.165 | |
259 | 939 | 563 | 580 | 2.083 | |
251 | 911 | 547 | 563 | 2.021 | |
241 | 874 | 524 | 540 | 1.938 | |
235 | 807 | 323 | 528 | 1.658 | |
215 | 738 | 295 | 483 | 1.517 | |
205 | 503 | 281 | 459 | 1.242 | |
154 | 222 | 100 | 345 | 668 | |
(*) Δικηγόρων, Εμποροϋπαλλήλων, Αρτοποιών κ.ά.
- ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΟΙ ΝΑΤ
Επικουρική σύνταξη προ φόρου | ΑΝΑΔΡΟΜΙΚΑ | ||
Από μείωση νόμου 4093 | Από Δώρα | Τελικό ποσό πληρωμής | |
449 | 978 | 1.007 | 1.985 |
381 | 830 | 855 | 1.685 |
286 | 624 | 643 | 1.267 |
262 | 572 | 589 | 1.160 |
252 | 345 | 565 | 910 |
237 | 325 | 533 | 858 |
215 | 295 | 482 | 777 |
200 | 274 | 449 | 723 |
185 | 254 | 415 | 669 |
174 | 113 | 390 | 503 |