Το όφελος για τους συνταξιούχους θα κυμαίνεται από 21 ευρώ έως και 173 ευρώ τον μήνα. Η απόφαση για «κούρεμα» της Εισφορά Αλληλεγγύης Συνταξιούχων (ΕΑΣ) έχει «κλειδώσει» και στο αμέσως επόμενο διάστημα (μετά την ψήφιση του νομοσχεδίου για τα επαγγελματικά ταμεία, την απασχόληση συνταξιούχων και άλλες ασφαλιστικές ρυθμίσεις) θα μπουν στο μικροσκόπιο όλα τα σενάρια με τις αλλαγές στις κρατήσεις των συντάξεων. Τα σχέδιο για την ΕΑΣ όπως πρώτος είχε αποκαλύψει ο Ελεύθερος Τύπος της Κυριακής από την περασμένη άνοιξη, έχει δυο σενάρια:

1 Να επιβάλλεται η μισή κράτηση (δηλαδή 1,5% αντί 3% ή 3% αντί 6% κ.λπ.) σε όλο το ποσό της σύνταξης.

2 Να επιβάλλεται η ΕΑΣ στη διαφορά σύνταξης κάθε κλίμακας, π.χ. στα 300 ευρώ κάθε κλίμακας με υψηλότερα ποσοστά, ενδεικτικά με 10%, 11%, 12%, 13%, 14% και 15%.

Τα οφέλη από τα δυο σενάρια, φαίνονται στον πίνακα που επεξεργάστηκε και δημοσιεύει ο «Ε.Τ.» της Κυριακής. Για παράδειγμα:

1 Μείωση της ΕΑΣ κατά 50%. Συνταξιούχος που έχει κύρια σύνταξη 1.500 ευρώ μικτά (εθνική και ανταποδοτική) αντί για κράτηση 3% δηλαδή μείωση 45 ευρώ τον μήνα, θα έχει κράτηση 1,5% δηλαδή μείωση κατά 22,5 ευρώ και τα άλλα 22,5 ευρώ μένουν στη σύνταξη.

2 Κράτηση ΕΑΣ στη διαφορά σύνταξης με νέα ποσοστά. Στα 1.800 ευρώ η κράτηση ΕΑΣ σήμερα είναι 6% και πιάνει όλο το ποσό που σημαίνει ότι ο συνταξιούχος έχει μείωση 108 ευρώ. Με την αλλαγή του μηχανισμού θα έχει μείωση στα 400 ευρώ σύνταξης από τα 1.400 ευρώ έως τα 1.800 ευρώ. Σε αυτή την περίπτωση ο συντελεστής δεν θα είναι 6% αλλά ενδεχομένως 10% για τα πρώτα 300 ευρώ και 11% για τα άλλα 100 ευρώ, οπότε η νέα κράτηση ΕΑΣ θα είναι 41 ευρώ.

Τι ισχύει

Σήμερα, η ΕΑΣ επιβάλλεται σε πάνω από 1 εκατ. συνταξιούχους του Δημοσίου του ΙΚΑ, ταμείων ΔΕΚΟ και Τραπεζών, του ΕΤΑΑ και ΝΑΤ με κύρια σύνταξη ή άθροισμα κύριων συντάξεων άνω των 1.400 ευρώ.

Οι κρατήσεις ξεκινούν από 3% και αλλάζουν ανά 300 ευρώ σύνταξης, ενώ επιβάλλονται στο σύνολο της σύνταξης, δηλαδή από 1.400 ευρώ ως 1.700 ευρώ κράτηση 3%, σε όλο το ποσό., από 1.700 ευρώ ως 2.000 ευρώ κράτηση 6%, σε όλο το ποσό, από 2.000 ευρώ ως 2.300 ευρώ κράτηση 7% κ.ο.κ.

Στους παλαιούς συνταξιούχους πριν απ’ το 2016, η ΕΑΣ φαίνεται στην αρχική σύνταξη (πρώτη στήλη του μηνιαίου ενημερωτικού σημειώματος) και όχι στην επανυπολογισμένη σύνταξη.

Στους νέους από Μάιο 2016 και μετά, η ΕΑΣ φαίνεται στο αρχικό ποσό σύνταξης εφόσον είναι πάνω από 1.400 ευρώ.

Το πρόβλημα που δημιουργεί η ΕΑΣ είναι ότι η κράτηση μηδενίζει σε πολλές περιπτώσεις την αύξηση των συντάξεων.

Για παράδειγμα νέος συνταξιούχος με σύνταξη 1.395 ευρώ δεν έχει κράτηση ΕΑΣ γιατί είναι κάτω από τα 1.400 ευρώ. Με την αύξηση κατά 3% που θα πάρει όμως για το 2024 η σύνταξή του θα φτάσει στα 1.436,85 ευρώ και θα έχει την κράτηση ΕΑΣ της πρώτης κλίμακας με 3%. Πρακτικά η αύξηση μηδενίζεται λόγω ΕΑΣ. Η αύξηση που θα πάρει είναι 41,85 ευρώ αλλά λόγω της ΕΑΣ η σύνταξή του θα γυρίσει στα 1.400 ευρώ, με όφελος μόλις 5 ευρώ.

Αυτό διαπιστώθηκε από αρμόδια κυβερνητικά στελέχη και ήδη συζητούνται προτάσεις για δικαιότερη κατανομή και πάντως για μείωση της ΕΑΣ σε σχέση με τα σημερινά επίπεδα.

Προσωπική διαφορά

Αν μειωθεί η ΕΑΣ, τότε οι μεν παλαιοί θα έχουν αύξηση στην αρχική τους σύνταξη και η αύξηση αυτή θα περάσει στην τσέπη τους ως μεγαλύτερη προσωπική διαφορά. Για παράδειγμα μια μείωση της ΕΑΣ στην αρχική σύνταξη κατά 50 ευρώ, θα περάσει στην τσέπη των παλαιών συνταξιούχων ως επιπλέον 50 ευρώ στην προσωπική τους διαφορά. Το κέρδος αυτό είναι μεν σημαντικό αλλά απομακρύνει τις αυξήσεις όσο μεγαλώνει η προσωπική διαφορά.

Οι νέοι συνταξιούχοι που ως επί το πλείστον δεν έχουν προσωπική διαφορά θα δούν την αύξηση στο ποσό της σύνταξης. Δηλαδή μείωση ΕΑΣ κατά 50 ευρώ, θα σημαίνει έξτρα αύξηση σύνταξης κατά 50 ευρώ μηνιαίως.

Και στη μια περίπτωση όμως (παλαιοί) και στην άλλη (νέοι) οι συνταξιούχοι θα δουν αυξήσεις.

Τι φέρνει η αλλαγή κλίμακας από 3% στο 6%

Σε πολλές περιπτώσεις οι συνταξιούχοι θα βρεθούν με λιγότερα παρά την αύξηση επειδή θα αλλάξουν κλίμακα ΕΑΣ από 3% στο 6%.

Ιδού ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα:

Συνταξιούχος που λαμβάνει 1.695 ευρώ μικτά σήμερα, πληρώνει ΕΑΣ 3% και έχει κράτηση 50,85 ευρώ, οπότε η σύνταξη διαμορφώνεται στα 1.644,15 ευρώ. Με την αύξηση κατά 3% για το 2024 (στα μικτά) η σύνταξη ανεβαίνει στα 1.745,85 ευρώ, αλλά η κράτηση ΕΑΣ πάει στο 6%, οπότε αυτομάτως εξαφανίζεται όλη η αύξηση και γυρίζει στο μείον, με τη σύνταξη στα 1.641,09 ευρώ!

Η πρωτοφανής αυτή στρέβλωση υπάρχει γιατί ο συνταξιούχος με 6% ΕΑΣ στα 1.745,85 ευρώ θα έχει υπερδιπλάσια κράτηση από την αύξηση 3% που πήρε. Με κράτηση ΕΑΣ 6%, η σύνταξη μειώνεται κατά 104,75 ευρώ (1.745,85Χ6%=104,75) και είναι χαμηλότερα από πριν, δηλαδή πάει στα 1.641,09 ευρώ αντί 1.644,15 ευρώ που παίρνει σήμερα!

ΣΕΝΑΡΙΟ 1: ΜΕΙΩΣΗ ΚΡΑΤΗΣΕΩΝ ΚΑΤΑ 50% ΙΔΙΑ ΚΛΙΜΑΚΑ

ΣΕΝΑΡΙΟ 2: ΜΕΙΩΣΗ ΚΡΑΤΗΣΕΩΝ ΜΕ ΝΕΟΥΣ ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ ΑΝΑ 300 ΕΥΡΩ ΣΥΝΤΑΞΗΣ

(*) Εκτίμηση

ΤΙ ΘΑ ΚΕΡΔΙΣΟΥΝ ΟΙ ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΟΙ ΑΠΟ ΤΗ ΜΕΙΩΣΗ ΤΩΝ ΚΡΑΤΗΣΕΩΝ ΕΑΣ

• Σενάριο 1: Μείωση σημερινών κρατήσεων κατά 50% σε όλη τη σύνταξη πάνω από 1.400 ευρώ.
• Σενάριο 2: Μείωση κρατήσεων ανά 300 ευρώ σύνταξης από 1.400 ευρώ και άνω με νέους συντελεστές.