Ενώ το εκλογικό αποτέλεσμα στη Γαλλία έχει επιφέρει το πιο σοβαρό πλήγμα στον Μακρόν, το νεοεκλεγμένο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο χαρακτηρίζεται από μια ισχυρή πλειοψηφία που υποστηρίζει την Ουκρανία. Ο συνασπισμός που υποστηρίζει την ηγεσία της Γερμανίδας Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν είναι τώρα δυνητικά ισχυρότερος, ειδικά δεδομένης και της σημαντικής επιτυχίας της Τζόρτζια Μελόνι στην Ιταλία.

Απογοήτευση

Η Ιταλία μάλλον έχει απογοητεύσει πάρα πολύ τη Μόσχα (περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη χώρα). Το Κρεμλίνο είχε επενδύσει σε μεγάλο βαθμό σε πρωτοφανείς εκστρατείες παραπληροφόρησης στην Ιταλία, με στόχο να υπονομεύσει την αξιοπιστία της πρωθυπουργού Τζόρτζια Μελόνι και να ενισχύσει όσους τάσσονται υπέρ μιας επιβεβλημένης από τη Μόσχα ειρηνευτικής συμφωνίας και αντιτίθενται στη στρατιωτική υποστήριξη στην Ουκρανία. Το Κίνημα Πέντε Αστέρων και η Λέγκα του Ματέο Σαλβίνι υποτίθεται ότι θα ήταν οι κύριοι ωφελούμενοι αυτής της χειραγωγημένης επικοινωνιακής και υβριδικής εκστρατείας. Το πρώτο κόμμα έχασε το ένα τρίτο του εκλογικού του σώματος, ενώ το δεύτερο διατήρησε τα προηγούμενα εκλογικά του ποσοστά, αλλά έπεσε πολύ μακριά από την εντυπωσιακή επίδοση των ευρωπαϊκών εκλογών του 2019. Και τα δύο μέρη κέρδισαν λιγότερο από το 10%.

Αντίθετα, το κόμμα της πρωθυπουργού ήταν αυτό που βγήκε νικητής. Η αναμφισβήτητη επιτυχία της συμπληρώνεται από τη δυναμική της «Forza Italia», του ιταλικού κόμματος που ευθυγραμμίζεται με το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα (ΕΛΚ) και υποστηρίζει φιλοευρωπαϊκές και φιλοδυτικές πολιτικές. Η Γερμανίδα πρόεδρος της Επιτροπής της Ε.Ε., αμέσως μετά τα εκλογικά αποτελέσματα, εξέφρασε την ικανοποίησή της για τη νίκη και την πρόθεσή της να ηγηθεί ενός συνασπισμού με πολιτικές δυνάμεις που υποστηρίζουν την Ευρώπη, το κράτος δικαίου και τη βοήθεια προς την Ουκρανία.

Η Μελόνι θα μπορούσε να είναι βασικός παίκτης σε αυτό το νέο πολιτικό τοπίο. Η Ιταλίδα πρωθυπουργός και η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής έχουν ήδη επιδείξει προθυμία για εκτεταμένη συνεργασία τους τελευταίους μήνες. Κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας, οι Σοσιαλιστές και οι Πράσινοι «προειδοποίησαν» το ΕΛΚ ενάντια σε μια συμμαχία με τους Συντηρητικούς και τους Μεταρρυθμιστές με επικεφαλής τη Μελόνι. Ωστόσο, με το πέρας των εκλογών, η εστίαση πρέπει τώρα να στραφεί στην ενίσχυση του ευρωπαϊκού εγχειρήματος. Το νέο Κοινοβούλιο θα εκλέξει τον/την επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, σε ψηφοφορία που αναμένεται τον Σεπτέμβριο. Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν ή ο διάδοχός της πρέπει πρώτα να εξασφαλίσει την πλειοψηφία και στη συνέχεια θα χρειαστεί να διαμορφώσει πολιτικές που να προωθούν την ευρωπαϊκή ανάπτυξη και ανταγωνιστικότητα.

Οικονομία

Η διεύρυνση της πλειοψηφικής ομάδας ώστε να συμπεριλάβει τη μετριοπαθή Δεξιά της Μελόνι μπορεί να βοηθήσει στην ανάπτυξη οικονομικών πολιτικών που είναι λιγότερο «λοξές» προς τις πράσινες απαιτήσεις και περισσότερο εστιασμένες στη βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη. Η νέα Ευρώπη θα χρειαστεί να διαχειριστεί σταθερά τη σχέση της με την Κίνα. Η αποτελεσματική και απόλυτα σωστή αποχώρηση της Ιταλίας από την πρωτοβουλία «Belt and Road» της Κίνας, πέρυσι, ήταν ένα εύγλωττο παράδειγμα πολιτικής δύναμης και αποφασιστικότητας. Ομοίως, η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν χρειάζεται τη μεσολάβηση της Μελόνι για να διατηρήσει τους διαύλους επικοινωνίας με την προβληματική Λεπέν στη Γαλλία και τον εκκεντρικό Ορμπαν στην Ουγγαρία.

Επαιξε καθοριστικό ρόλο βοηθώντας τον τελευταίο να βρει μια σωτήρια πορεία μακριά από τις μαξιμαλιστικές απαιτήσεις του για το πακέτο βοήθειας 55 δισ. δολ. προς την Ουκρανία τον Φεβρουάριο. Γενικότερα, η βαριά ήττα του Μακρόν στη Γαλλία, η αμηχανία του καγκελαρίου Ολαφ Σολτς στη Γερμανία και η στατική εμφάνιση του Πέδρο Σάντσεθ στην Ισπανία αποτελούν άλλη μία ευκαιρία για τη Μελόνι. Η πρόκλησή της είναι να γίνει μια νέα ηγετική και εξισορροπητική δύναμη στην Ευρώπη, όπως ήταν κάποτε η καγκελάριος Μέρκελ. Η σταθερότητα και οι φιλοδυτικές πολιτικές της ιταλικής κυβέρνησης θα μπορούσαν να είναι το πολυτιμότερο ασφαλιστήριο συμβόλαιο για τους νέους ευρωπαϊκούς θεσμούς. Σίγουρα η Μελόνι απορρίπτει τις ύπουλες προσπάθειες και επιθετικές αξιώσεις του Πούτιν.

Νέα δεδομένα

Το κέντρο άντεξε στις εκλογές, αλλά απαιτείται προσοχή. Οι ευρωπαϊκές κοινοβουλευτικές εκλογές που έγιναν από τις 6 έως τις 9 Ιουνίου παρουσίασαν μια διόγκωση στη στήριξη ορισμένων σκληρών δεξιών κομμάτων, αλλά όχι το εθνικιστικό κύμα που διακηρύττουν ορισμένοι τίτλοι. Η σκληρή Δεξιά τα πήγε πολύ καλά στη Γαλλία, που ο Μακρόν αποφάσισε να προκηρύξει πρόωρες εκλογές. Αλλά η σκληρή Δεξιά τα πήγε πολύ λιγότερο καλά στη Σκανδιναβία, στην Ισπανία, στην Πολωνία, στη Ρουμανία, στην Τσεχία και τη Σλοβακία. Στη Ρουμανία, ο κυβερνών κεντροαριστερός/κεντροδεξιός συνασπισμός κέρδισε περισσότερο από το 50% των ψήφων και στην Πολωνία η κεντροδεξιά/φιλελεύθερη πλατφόρμα του πρωθυπουργού Τουσκ ξεπέρασε για πρώτη φορά το δεξιό κόμμα Νόμος και Δικαιοσύνη του Καζίνσκι.

ΓΑΛΛΙΑ

Ο… τζόγος Μακρόν με τις πρόωρες, η Λεπέν και ο παράγοντας Μπαρντελά

Με το στοίχημα των πρόωρων εκλογών, ο Μακρόν μπορεί να προσπαθεί να δυσφημήσει την ικανότητα διακυβέρνησης της Εθνικής Συσπείρωσης. Το κόμμα του Μακρόν υπέστη τεράστια οπισθοδρόμηση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, εξασφαλίζοντας μόνο το 14,5% των γαλλικών ψηφοδελτίων, πολύ πίσω από την ακροδεξιά Εθνική Συσπείρωση, η οποία κέρδισε με 31,5% των ψήφων. Την ίδια μέρα, ο Μακρόν διέλυσε την Εθνοσυνέλευση, σηματοδοτώντας την πρώτη φορά που ένας Γάλλος πρόεδρος το έκανε από το 1997 και ζήτησε νέες βουλευτικές εκλογές, που θα διεξαχθούν σε δύο γύρους στις 30 Ιουνίου και στις 7 Ιουλίου.

Δυσκολίες

Από την επανεκλογή του το 2022, ο Μακρόν έχει δυσκολίες, αφού κυβερνά με σχετική ιδιόρρυθμη πλειοψηφία στην Εθνοσυνέλευση (και παρά τον πρόσφατο ανασχηματισμό που «καλωσόρισε» μια πιο δεξιά κυβέρνηση). Οι πρόωρες εκλογές φέρνουν το κόμμα της Αναγέννησης του Μακρόν σε μετωπική με την Εθνική Συσπείρωση, με κύριο στόχο ο Γάλλος πρόεδρος να παρουσιάσει το κόμμα και τις πολιτικές του ως το μόνο υπολογίσιμο εμπόδιο στον ακροδεξιό λαϊκισμό. Είναι μια επικίνδυνη προσπάθεια στο να στοιχηματίσουμε ότι τα ακροδεξιά κόμματα δεν θα κερδίσουν την πλειοψηφία στην Εθνοσυνέλευση.

Αν το κόμμα της Λεπέν κερδίσει την πλειοψηφία των εδρών στην Εθνοσυνέλευση, αυτό θα οδηγήσει στη δημιουργία μιας κυβέρνησης «συμβίωσης» με τον Τζορντάν Μπαρντελά ή τη Λεπέν να είναι δυνητικά πρωθυπουργοί. Ισως ζητώντας πρόωρες εκλογές, ο Μακρόν βάζει το ριψοκίνδυνο στοίχημα ότι αν η Εθνική Συσπείρωση κερδίσει αρκετές έδρες για να ενταχθεί στην κυβέρνηση, το κόμμα μπορεί στη συνέχεια να απαξιωθεί και να εκδιωχθεί από την εξουσία πριν από τις προεδρικές εκλογές του 2027.

Το κόμμα της Λεπέν ήταν και είναι εξαιρετικά επικριτικό για την πολιτική του Μακρόν απέναντι στη Ρωσία, αντιτιθέμενο στις «άχρηστες» κυρώσεις στην αρχή του πολέμου, καθώς και σε κάθε νέα πρωτοβουλία για υποστήριξη της Ουκρανίας τους τελευταίους μήνες.

Το Κρεμλίνο έχει εκμεταλλευτεί δόλια αυτές τις αφηγήσεις για να υποστηρίξει τον επιθετικό πόλεμο της Ρωσίας. Οι επιπτώσεις της πιθανής άφιξης του κόμματος της Εθνικής Συσπείρωσης στην κυβέρνηση μπορούν να μετριαστούν από το θεσμικό συγκρότημα της Πέμπτης Δημοκρατίας. Σε περιόδους διχασμένης κυβέρνησης, ο πρόεδρος μπορεί να χαράξει έναν «δεσμευμένο τομέα» («domaine réservé») για την εξωτερική και αμυντική πολιτική, και η Ουκρανία λογικά θα εμπίπτει σε αυτήν την κατηγορία, οπότε θα συνεχίζεται η στρατιωτική υποστήριξη του Παρισιού στο Κίεβο.